آئين نامه جلوگيري از آلودگي آب (مصوبه شماره 18241/ت 71 هـ مورخه 16/3/1373 هيأت وزيران)

 

ماده 1 : عبارات و اصلاحاتي كه در اين آيين نامه به كار رفته داراي معاني زير مي باشد :

1-     سازمان : سازمان حفاظت محيط زيست

2-     شوراي عالي : شوراي عالي حفاظت محيط زيست

3-    آلودگي آب :‌ تغيير مواد محلول يا معلق يا تغيير درجه حرارت و ديگر خواص فيزيكي و شيميايي و بيولوژيكي آب در حدي كه آن را براي مصرفي كه براي آن مقرر است مضر يا غير مفيد سازد.

4-     مواد آلوده كننده آب (آلوده كننده) :‌ هر نوع مواد يا عوامل فيزيكي و شيميايي بيولوژيك كه باعث آلودگي آب گرديده يا به آلودگي آن بيافزايد.

5-    منابع مولد آلودگي آب (منابع آلوده كننده) :  هرگونه منبعي كه فعاليت يا بهره برداري از آن موجب آلودگي آب مي شود كه شامل منابع صنعتي ، معدني ،‌كشاورزي و دامداري ، شهري و خانگي ، خدماتي و درماني و متفرقه مي باشد.

6-    فاضلاب : هر نوع ماده مايع زائد حاصل از فعاليت هاي صنعتي يا كشاورزي و دامداري يا شهري ، بيمارستاني و آزمايشگاهي و خانگي كه به آب يا خاك تخليه گردد.

7-    مواد زائد جامد : هرگونه ماده جامدي كه عرفاً زائد محسوب مي شود مانند زباله ، خاكروبه ، ‌خاكستر ، ‌جسد حيوانات ، ضايعات مراكز شهري و صنعتي و زوايد حاصل از تصفيه ، ‌اعم از شيميائي و بيولوژيك و همچنين فضولات انساني و حيواني و مواد زايد بيمارستانها و غيره .

8-    آبهاي پذيرنده : كليه آبهاي سطحي و زيرزميني از جمله قنوات ، چاه ها و سفره آبهاي زيرزميني و چشمه ها و نيز درياها ،‌درياچه ها ، رودخانه ها و نهرها و تالابها و آبگيرها و بركه ها كه فاضلاب و مواد زائد جامد به آنها تخليه شده يا در آنها نفوذ مي كند.

9-     آبهاي ايران : كليه آبهاي داخلي و ساحلي و درياي سرزميني كه تحت حاكميت دولت جمهوري اسلامي ايران قرار دارد.

10-      رقيق كردن : كاهش غلظت مواد آلوده كننده در فاضلاب از طريق اختلاط يا آب پذيرنده

11-    وسايل و روشهاي مناسب :‌ مناسب ترين وسايل يا روشهايي كه استفاده آن با توجه به شرايط محلي ، درجه پيشرفت و امكانات علمي و فني و هزينه هاي مربوط ،‌رفع يا كاهش مؤثر آلوده كننده ها را امكانپذير مي سازد.

12-    ميزان و معيار (استاندارد) : حدود مجاز و مشخصات ويژه اي كه با توجه به اصول حفاظت و بهسازي محيط زيست براي آلوده كننده ها و جلوگيري از آلودگي آب تعيين مي شود.

13-    مسئول : شخص حقيقي كه اداره يا تصدي منابع مواد آلودگي از قبيل كارخانجات ، كارگاه ها و ساير تأسيسات صنعتي را خواه براي خود ، خواه به نمايندگي از طرف شخص يا اشخاص حقيقي و حقوقي ديگر به عهده داشته يا شخصاً به طرق مختلف عامل ايجاد آلودگي است.

14-    مواد زائد سمي و خطرناك : هر نوع ماده زايد آلوده كننده يا تركيبي از مواد و ضايعاتي كه داراي قدرت صدمه و آسيب زياد به سلامت انسان يا ساير موجودات زنده يا گياهان بوده يا بر اثر تماس و تكرار داراي عوارض سوء در آنها باشد و قابليت آلوده ساختن آب را دارد.

ماده 2 : اقدام به هر عملي كه موجبات آلودگي آب را فراهم نمايد ممنوع است.

ماده 3 : سازمان با همكاري وزارتخانه هاي نيرو ، كشاورزي ، جهاد سازندگي ، بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي و ساير وزارتخانه ها و سازمانهاي ذي ربط حسب مورد نسبت به بررسي و شناسايي كيفيت آبهاي ايران از لحاظ آلودگي اقدام خواهند نمود.

تبصره 1 : وزارت بهداشت،‌درمان و آموزش پزشكي در مورد آبهاي مشروب از مرحله آبگير طبق قوانين و مقررات خود عمل مي نمايد.

ماده 4 : سازمان موظف است نسبت به شناسايي منابع مختلف مولد آلودگي آب به طريق مقتضي اقدام نمايد. مسئولين موظفند اطلاعات و مدارك مورد نیاز را در صورت درخواست در اختيار سازمان قرار دهند.

ماده 5 : استانداردهاي مربوط به آلودگي آب با ذكر روشهاي سنجش و ساير مقررات مربوط توسط سازمان و با همكاري وزارتخانه ها و مؤسسات مذكور در ماده (3) اين آيين نامه تهيه و به مورد اجراء گذارده مي شود.

تبصره : در مورد مقررات مربوط به تخليه هر نوع فاضلاب به شبكه عمومي فاضلاب شهر و جمع آوري ، نگهداري و حمل و دفع مواد زايد جامد كميسيون دائمي متشكل از نمايندگان تام الاختيار وزارتخانه هاي نيرو ، بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي ، كشور ، صنايع ، معادن و فلزات و سازمان حفاظت محيط زيست و ساير سازمانهاي مسئول آب و فاضلاب شهري در وزارت كشور تشكيل و تصميمات اتخاذ شده به مرحله اجراء گذارده خواهد شد.

تبصره : در مورد شهركها و مجتمع هاي صنعتي كه داراي سيستم فاضلاب عمومي هستند از فاضلاب عمومي شهركها و مجتمع هاي صنعتي و غير صنعتي نمونه برداري شده و اقدامات لازم براي رفع آلودگي با مسئوليت شركت و مجتمع به عمل خواهد آمد . در مواردي كه واحدهاي مستقر در اين شهركها و مجتمع ها فاضلاب صنعتي حاوي مواد مسموم فلزات سنگين داشته باشند و از طريق سيستم فاضلاب عمومي قابل كنترل نباشد بنا به تشخيص سازمان حفاظت محيط زيست واحد مزبور موظف به ايجاد تصفيه خواهد بود.

ماده 6 : تخليه و پخش فاضلاب يا هر نوع ماده آلوده كننده از منابع متفرقه به آبهاي پذيرنده به ميزان بيش از حد استاندارد ممنوع است. انواع  طبقه بندي منابع آلوده كننده و متفرقه توسط سازمان و با همكاري وزارتخانه ها و مؤسسات ذي ربط تعيين خواهد شد.