چشم انداز مطلوب بخش آب و فاضلاب در افق بیست سال آینده
 

• دسترسي و برخورداري صد در صد جمعيت شهري و روستايي كشور به آب شرب و بهداشتي با معيارها و استانداردهاي كمي و كيفي.

• دسترسي و برخورداري كليه شهرها و روستاهاي مواجه با بحران زيست محيطي به سامانه هاي جمع آوري، تصفيه و دفع فاضلاب (حدود 60 درصد جمعيت شهري و 30 درصد جمعيت روستايي).

• الزام تطبيق فرآيند تصفيه و دفع فاضلاب هاي صنعتي با استاندارهاي ملي.

• تحقق خودكفايي و خوداتكائي مالي واحدهاي آب و فاضلاب در عرصه خدمات بر مبناي قيمت تمام شده.

• دستيابي به ساختار اداري و مديريتي كارآمد با هدف تسهيل و ارتقاء خدمات.

• دستيابي به تعادل و حفاظت كمي و كيفي منابع آب شرب و بهداشتي با نگرش جامع زيست محيطي.

• دستيابي به شاخص مطلوب هدررفت آب در تاسيسات تامين، انتقال و توزيع.

• دستيابي به فن آوري پيشرفته و روزآمد براي نيل به بهره وري مطلوب از تاسيسات آب و فاضلاب.

• گسترش باور همگاني براي آب بعنوان كالاي اقتصادي بدون جايگزين و استفاده بهينه از آن بر پايه الگوي مصرف.

• ايجاد بستر و زمينه مناسب براي تنوع بخشي در روشهاي توزيع آب (گسترش صنايع بسته بندي و ايجاد سامانه هاي دو شبكه اي).

• دستيابي به شرايط مساعد جهت مشاركت بيشتر بخش خصوصي در مراحل ايجاد و بهره برداري از تاسيسات آب و فاضلاب.

• دستيابي به اهداف مديريت تقاضا با تغيير نگرش از مديريت مصرف به مديريت تقاضا در بهره برداري از منابع آب (تعادل بخشي بين تامين و تقاضا).
   

محدوديتها

• رشد جمعيت و افزايش تقاضا براي دستيابي به آب با كيفيت بهتر.

• رشد تقاضا و تشديد رقابت بين نيازمنديهاي آبي بخشهاي مختلف (كشاورزي، صنعت و شرب).

• عدم تناسب توسعه و استقرار مراكز جمعيتي و صنعتي با پتانسيل منابع آب تجديد شونده.

• محدوديت منابع آب تجديد شونده و كاهش شاخص سرانه آب.

• افزايش مصرف سرانه آب ناشي از ارتقاء سطح رفاه و بهداشت مردم.

• بحران ناشي از خشكساليها و نوسانات جوي و برداشت بيش از حد از آب سفره هاي زيرزميني.

• روند رو به رشد آلودگي منابع آب ناشي از عملكرد بخشهاي مختلف صنعتي، كشاورزي و انساني.

• محدوديت منابع مالي جهت سرمايه گذاري.

• عدم توازن بين تعرفه ها و قيمت تمام شده ناشي از اعمال محدوديتهاي قانوني براي منطقي ساختن قيمت خدمات آب و فاضلاب.

• محدوديتهاي قانوني براي منطقي ساختن قيمت خدمات آب و فاضلاب.

• عدم وجوددشرايط مناسب براي اعمال بنگاهداري اقتصادي در شركتهاي آب و فاضلاب.

• نگرش سنتي به آب به عنوان كالاي ارزان و قابل دسترس.

• افزايش قيمت تمام شده محصول بدليل لزوم انتقال آب از دور دست و تصفيه آبهاي با كيفيت پايين.
   

الزامات
 

• رعايت معيارها و استانداردهاي ملي در ارائه خدمات آب و فاضلاب.

• توسعه تاسيسات تامين و توزیع آب شرب و بهداشتی و تاسیسات جمع آوری، دفع و تصفیه فاضلاب متناسب با رشد جمعیت در راستای توسعه شهرها و روستاها با رعایت معیارهای فنی.

• استفاده از فن آوریهای پیشرفته در بهبود و ارتقاء کیفیت منابع آب.

• تدوین ضوابط و اعمال مقررات تعیین و حفظ حرایم کمی، بهداشتی و زیست محیطی (کیفی) منابع آب.

• تدوین و اعمال ضوابط و مقررات لازم جهت جلوگیری از ورود آلاینده های صنایع و واحد های آلوده کننده به منابع آب.

• توجه به آمایش سرزمین در توسعه مراکز جمعیتی و استقرار صنایع با تاکید بر پتانسیل های آبی کشور (با تاکید بر جلوگیری از رشد و توسعه بی رویه جمعیت در شهرهای بزرگ).

• استفاده از روشهای نوین و پیشرفته برای تصفیه آب و فاضلاب و اجرای طرحها و پروژه ها متناسب با شرایط اقلیمی.

• استفاده از منابع آب غیر متعارف بمنظور افزایش بهره وری منابع محدود آب.

• فراهم نمودن زمینه فنی و عملی برای بازچرخانی آب و جایگزینی پساب تصفیه خانه ها با آب کشاورزی با هدف تامین آب شرب و برقراری چرخه آب سالم در طبیعت.

• اعمال الگوی مصرف آب همراه با تعرفه های ترجیحی متناسب با محدودیت ها و شرایط اقلیمی هر منطقه.

• اولویت بخشی به اعمال روشهای فراگیر مدیریت تقاضا و مصرف آب نسبت به مدیریت تامین آب.

• اولویت بخشی و الزام جدی به بازسازی و نوسازی تاسیسات آب و فاضلاب در جهت افزایش بهره وری و به حداقل رساندن هدر رفت آب.

• لزوم گسترش استفاده از توان و قابلیتهای بخش خصوصی در ایجاد بهره برداری از تاسیسات آب و فاضلاب.

• ضرورت تنوع بخشی به تامین منابع مالی مورد نیاز با تاکید بر فراهم نمودن زمینه مشارکت و سرمایه گذاری بخش خصوصی داخلی و خارجی.

• طراحی و تدوین تعرفه های منطقی بر مبنای قیمت تمام شده در هر منطقه یا ملحوظ داشتن الگوی مصرف، سرمایه گذاریها و ...).

• گسترش فعالیتهای پژوهشی و مطالعاتی و ایجاد ارتباط مستمر با مراکز علمی و دانشگاهی بمنظور آشنایی و بکارگیری فناوریهای پیشرفته.

• شناسایی، تخصیص و حفاظت منابع آب با کیفیت مطلوب در نزدیکی شهرها با اولویت مصارف شرب و در صورت ضرورت رفع کمبود آب از منابع آب دورتر یا انتقال حوزه به حوزه با الزام به پیش بینی تمهیدات جبرانی برای آثار زیست محیطی.

• آموزش همگانی برای اصلاح روشهای مصرف آب با استفاده از وسایل ارتباط جمعی بویژه صدا و سیما.

• بکارگیری و گسترش نظام طرح و اجرا با تاکید بر بازرسی فنی و کنترل کیفیت در کلیه مراحل طراحی، ساخت، نصب و بهره برداری از تجهیزات.

• لزوم بکار گیری وسایل اندازه گیری دقیق و سامانه تله مترینگ در مراکز تامین و مصرف آب با استفاده از فن آوری پیشرفته روز دنیا.
  
   

راهبردها
 

• توجه به آمایش سرزمین در توسعه پایدار با محوریت منابع آب.

• جامع نگری در بهره برداری از منابع آب با اولویت تامین آب شرب و بهداشتی نسبت به سایر مصارف کشاورزی و صنعتی و ...

• اولویت بخشی به مدیریت تقاضا (مصرف) نسبت به مدیریت عرضه (تامین).

• ارتقاء مستمر کیفیت عرضه خدمات آب و فاضلاب به مشترکین.

• تهیه و اجرای برنامه جامع (ملی) حفاظت کمی و کیفی منابع آب شرب و بهداشتی.

• تسریع در اجرای طرح های فاضلاب با هدف جبران عقب ماندگیهای این بخش در کشور.

• ایجاد ساختار و تبیین و اعمال روشهای بازدارنده و پیشگیرانه از آلودگی منابع آب و پشتیبانی فنی و کارشناسی از روشهای صحیح دفع و تصفیه فاضلاب.

• شناسایی و بکارگیری راهکارهای مناسب تجهیز منابع مالی با استفاده از ظرفیتهای دولتی، بخش خصوصی و خارجی متناسب با توسعه طرحها و پروژه ها.

• ایجاد، تطبیق و رشد ویژگیهای بنگاهداری اقتصادی در شرکتهای عهده دار ارائه خدمات زیربنایی (آب و فاضلاب).

• بهره گیری از کلیه شیوه های آموزش همگانی (از جمله رسانه های گروهی و ارتباط جمعی) بمنظور ارتقاء آگاهی و حساسیت های عمومی در ارتباط با مقوله آب و فاضلاب.

• همسو نمودن توسعه شهرها و روستاها با ظرفیت ها و محدودیت های خدمات آب و فاضلاب هر منطقه.

• ایجاد تحول در طراحی و اجرای تاسیسات آب و فاضلاب داخل منازل از طریق کنترل و تایید نظام مهندسی و فراهم نمودن بستر عملی جهت واگذاری انشعاب جداگانه به هریک از واحدهای آپارتمانها.

• الزام به رعایت استاندارد کیفی در اجرای تاسیسات خدمات زیربنایی و تولید تجهیزات مورد نیاز، برقراری نظام بازرسی فنی و کنترل کیفی در کلیه مراحل طراحی و اجرای تاسیسات و تولید تجهیزات.

• گسترش فعالیتهای پژوهشی و مطالعاتی در بخش و بکارگیری فن آوری پیشرفته با ملاحظات زیست محیطی بمنظور تحقق اهداف توسعه پایدار.

• حمایت از مشاورین، سازندگان و پیمانکاران بمنظور افزایش مشارکت بخش خصوصی در فعالیتهای صنعت آب و فاضلاب.

• توسعه ارتباط بین بخش آب و فاضلاب و مراکز علمی، تحقیقاتی و دانشگاهی داخلی و خارجی بمنظور بهره گیری مستمر از فن آوریهای پیشرفته.

• بهره گیری از فن آوری اطلاعات (IT) در توسعه مدیریت بخش.

• افزایش بهره وری نیروی کار از طریق ارتقاء دانش فنی و تخصصی و اعمال سامانه های انگیزشی.

• حرکت در جهت رسیدن به مدیریت کیفیت فراگیر با استقرار و توسعه سیستمهای مدیریت کیفیت.

• ایجاد سامانه های غیر متداول تامین و توزیع آب شرب مورد نیاز مصرف کنندگان در مناطقی که فاقد آب با کیفیت میباشد.