شعار سال
شعار سال

گروه قوانین و مقررات

جستجو
مجلس شوراي اسلامي
قوانین و مقررات مرتبط با آب

تصويب كننده : مجلس شوراي اسلامي تـاريخ تـصويب: 24/03/1377

 
ماده واحده : بمنظور بازسازي و توسعه تاسيسات آب شهرها و تكميل طرحهاي نيمه تمام فاضلاب و اولويت دادن به اجراي طرحهاي فاضلاب به شركتهاي آب و فاضلاب اجازه داده ميشود بخشي از منابع مالي مورد نيـاز ايـن طرحهـا را بـه طـرق مشروحه زير تامين نمايند:

تبصره 1 : به شركتهاي آب و فاضلاب استاني اجازه داده ميشود بخشي از هزينه هاي برقراري انشعاب، بعنوان حق تفكيكيمذكور در ماده (11) قانون تشكيل شركتهاي آب و فاضلاب مصوب 1369 را بر اساس تعرفه هاي مورد عمـل آبان مـاه 1376متناسب با رشد سالانه حق انشعاب در شهرهاي با جمعيت بيش از يكصد هزار نفر، وصول و منحصراً براي اجراي طرحهـايفاضلاب و بازسازي و توسعه تاسيسات آب همان شهر هزينه نمايند. (ضمناً مفـاد مـاده 11 قـانون تـشكيل شـركتهاي آب و فاضلاب، كماكان لازم الاجرا ميباشد) .

تبصره 2 : به شركتهاي آب و فاضلاب استاني اجازه داده ميشود به ميـزان متوسـط ده درصـد (10% ) عـلاوه بـر نرخهـاي مصوب حق انشعاب آب و آب بهاء تا زمان نصب انشعاب فاضلاب در شـهرهايي كـه طرحهـاي فاضـلاب در آنهـا در دسـت اجراست دريافت نمايند. مطالعه فاضلاب شهرهايي كه اجراي طرحهاي فاضلاب در آنها ضروري اسـت از محـل تـسهيلات اين بند شروع ميگردد.

تبصره 3 : تا زمان تشكيل شوراي اسلامي شهر اجازه داده ميشود هيأتي مركب از استاندار، رئيس سازمان برنامه و بودجـه استان، مدير عامل آب و فاضلاب استان و يك يا دو نفر از نمايندگان مردم استان در مجلـس شـوراي اسـلامي بـه انتخـاب مجلس (به عنوان ناظر)، راه كارهاي مشاركت مالي مردم و ساير بخشها و ايجـاد تـسهيلات بـراي اجـراي طرحهـاي آب و فاضلاب شهرها را بر اساس پيشنهاد شركت آب و فاضلاب استان بررسي و تاييد نموده تا پس از تصويب وزير نيـرو توسـط شركتهاي آب و فاضلاب به اجرا درآيد.

تبصره 4 : شركت مهندسي آب و فاضـلاب كـشور و شـركتهاي آب و فاضـلاب اسـتاني مكلفنـد چهارچوب هـاي حقـوقي و قراردادي لازم بمنظور تشويق بخش خصوصي در امر سرمايه گذاري، توسعه و بهره برداري طرحهاي آب و فاضلاب را فـراهمنمايند. شركت مهندسي آب و فاضلاب كشور بنمايندگي از طرف دولت مسئوليت نظارت بر كيفيت ارائه خدمات و تعرفه هاي اعمال شده را خواهد داشت.

تبصره 5 : كليه كمكهاي خيرخواهانه كه براي ساخت ابنيه، تاسيسات و ماشين آلات مشخص يـا تـامين بخـشي از منـابع سرمايه اي اجراي طرحي محلي، از سوي افراد حقيقي يا حقوقي به شركتهاي آب و فاضلاب ميشود تا زير نظر هيأت مذكوردر تبصره (3) هزينه گردد. اين كمكها جزئي از حقوق عمومي نظير حق انشعاب و ساير خودياري هاي مردم قرار گرفته و قابـل تبديل به سرمايه يا تقسيم بين سهامداران و يا قابل صرف براي جبران زيان عملياتي شركتها نمي باشد. اين هزينه ها از سوي وزارت امور اقتصادي و دارايي بعنوان هزينه هاي قابل قبول تلقي ميگردد.

تبصره 6 : هرگونه افزايش ناشي از اجراي اين قانون در مورد ساختمانهاي اداري مربـوط بـه دسـتگاههـائي كـه از درآمـدعمومي استفاده مينمايند بايد به تصويب دولت برسد .


جهت اعلام هر گونه نظرات و انتقادات خود می توانید از این قسمت اقدام نمایید .
قوانین و مقررات ایمنی و بهداشت کار
منابع ومآخذ: آيين نامه حفاظت و بهداشت کار موسسه کار وتامين اجتماعي مجموعه قوانين و مقررات حفاظت محيط زيست ايران سازمان حفاظت محيط زيست
 دستورالعمل ایجاد سیستم ارتینک  برای تاسیسات ،تجهیزات وساختمانها


چاه ارت:
ایجاد ارت جهت حفاظت افراد و وسایل و تجهیزات الکترونیکی و ابزار و لوازم حساس صنعتی  از دو بابت حائز اهميت مي‌باشد : 
 
به طور خلاصه اهداف بكارگيري سيستم ارتينگ يا گراندينگ عبارتند از :
الف ـ حفاظت و ايمني جان انسان
ب ـ حفاظت و ايمني وسايل و تجهيزات الكتريكي و الكترونيكي
ج ـ فراهم آوردن شرايط ايده‌ال جهت كار
د ـ جلوگيري از ولتاژ تماسي
ه ـ حذف ولتاژ اضافي
و ـ جلوگيري از ولتاژهاي ناخواسته و صاعقه
ز ـ اطمينان از قابليت كار الكتريكي
 
روشهاي اجراي ارت يا زمين حفاظتي :
بطور كلي جهت اجراي ارت و سيستم حفاظتي دو روش كلي وجود دارد كه ذيلاً ضمن بيان آنها ، موارد استفاده و تجهيزات مورد نياز هر روش و نحوه اجراي هر يك بيان مي‌گردد .
 
1ـ زمين عمقي :
در اين روش كه يك روش معمول مي باشد از چاه براي اجراي ارت استفاده مي شود.
 
2- زمين سطحي:
در اين روش سيستم ارت در سطح زمين (براي مناطقي كه امكان حفاري عميق در آنها وجود ندارد) و يا در عمق حدود 80 سانتيمتر اجرا مي گردد.
 
در چه شرايطي از روش سطحي براي اجراي ارت استفاده نمائيم ؟
 
در مكانهايي كه :
ـ فضاي لازم و امكان حفاري در اطراف سايت وجود نداشته باشد .
ـ ارتفاع از سطح دريا پائين باشد مانند شهرهاي شمالي و جنوبي كشور .
ـ پستي و بلندي محوطه سايت كم باشد .
ـ فاصله بين دكل و سايت زياد باشد .
 
با توجه به مزاياي روش سطحي اجراي ارت به اين روش ارجحيت دارد .
 
اجراي ارت به روش عمقي : 

الف ـ انتخاب محل چاه ارت :
چاه ارت را بايد در جاهايي كه پايين‌ترين سطح را داشته و احتمال دسترسي به رطوبت حتي‌الامكان در عمق كمتري وجود داشته باشد و يا در نقاطي كه بيشتر در معرض رطوبت و آب قرار دارند مانند زمينهاي چمن ، باغچه‌ها و فضاهاي سبز حفر نمود.
 
ب- عمق چاه
با توجه به مقاومت مخصوص زمين ، عمق چاه از حداقل 4 متر تا 8 متر و قطرآن حدودا 80 سانتيمتر مي تواند باشد. در زمين هايي كه با توجه به نوع خاك داراي مقاومت مخصوص كمتري هستند مانند خاكهاي كشاورزي و رسي عمق مورد نياز براي حفاري كمتر بوده و در زمينهاي شني و سنگلاخي كه داراي مقاومت مخصوص بالاتري هستند نياز به حفر چاه با عمق بيشتر مي باشد. براي اندازه گيري مقاومت مخصوص خاك از دستگاههاي خاص استفاده مي گردد. در صورتي كه تا عمق 4 متر به رطوبت نرسيديم و احتمال بدهيم در عمق بيشتر از 6 متر به رطوبت نخواهيم رسيد نيازي نيست چاه را بيشتر از 6 متر حفر كنيم . بطور كلي عمق 6 مترو قطر حدود 80 سانتيمتر براي حفر چاه پيشنهاد مي گردد.
محدوده مقاومت مخصوص چند نوع خاك در جدول زير آمده است.
 
نوع خاك                           مقاومت مخصوص زمين ( اهم متر )
باغچه‌اي                                             5 الي 50
رسي                                                 8 الي 50
مخلوط رسي ، ماسه‌اي و شني                     25 الي 40
شن و ماسه                                        60 الي 100
سنگلاخي و سنگي                               200 الي 10000
 
ج ـ مصالح مورد نياز

مصالح مورد نياز و مشخصات آن براي اجراي چاه ارت ( روش عمقي ) و Rod كوبي ( روش سطحي ) در جدول زير آمده است.
ردیف نوع جنس محل مصرف توضیحات
1 ميله برقگير دکل صاعقه کیر ميله برقگير به طول 5/1متر و قطر آن16 ميليمتر وجنس آن مس خالص و نوك تيزباشد
2 بست ميله برقگير به سيم ارت دکل صاعقه کیر جهت اتصال ميله برقگير به سيم ارت در نقاطي كه ارتفاع دكل حدودا 20 متر باشد
3 يوبوليت دکل صاعقه کیر جهت استفاده در ميله برقگير
4 بست سيم به دكل دکل صاعقه کیر سيم نمره 50 را به اندازه هاي لازم بريده و رشته رشته كرده جهت اتصال سيم ارت به دكل استفاده مي نمائيم
5 تسمه آلومينيومي يا مسي دکل صاعقه کیر در اندازه 3*30*100 ميليمتر عدد بكار گيري با يوبوليت جهت بستن ميله برق گير در دكل هاي مهاري
6 سيم مسي نمره 50 متر کل سیستم به تناسب دستگاهها 7 رشته   
7 كابلشو نمره 50 دکل صاعقه کیر جهت اتصال سيستم ارت به شينه داخل سايت و يا اتصال پاي دكلهاي مهاري و خود ايستا به سيستم ارت
8 لوله پلي اتيلن 10 اتمسفر جهت پوشش سیمها براي ايجاد پوشش عايق روي سيم مسي در محوطه و محل تردد
9 بست لوله پلي اتيلن همراه پيچ و رولپلاك جهت اتصال لوله پلی اتیلنی به دیوار جهت اتصال لوله پلي اتيلن به ديوار
10 پودر انفجاري cadweld چاه ارت و دکل صاعقه کیر و... جهت جوش دادن سيم به صفحه يا سيم به ميله ROD يا اتصال سيمها به يكديگردر نقاطي كه دسترسي به جوش نقره يا جوش برنج وجودندارد .
11 شينه مسي به ابعاد 3*30*250 ميليمتر     جهت نصب سیستم به دستگاهها براي نصب در داخل سايت و اتصال دستگاهها به آن
12 صفحه مسي 5.*50*50                    چاه ارت مورد استفاده در روش عمقي ×
13 مقره همراه پيچ و رولپلاك                کل سیستم به تناسب دستگاهها جهت اتصال شينه مسي به ديوار
14 پيچ و مهره نمره 8 با واشر فنري و تخت کل سیستم به تناسب دستگاهها جهت استفاده شينه مسي –پليت-شينه پاي دكل و …
15 بست سيم به صفحه مسي چاه ارت به منظورمحكم كردن اتصال سيم روي صفحه مسي
16 بست دو سيم نمره 50                      چاه ارت جهت اتصال دو سيم نمره 50 روي زمين
17 پليت مخصوص اتصال ميله برقگير به دكل       دکل صاعقه کیر براي دكل هاي خود ايستاي 60متري استفاده مي گردد.
18 شينه مسي مخصوص پاي دكل 3*30*100    دکل صاعقه کیر براي وصل نمودن پاي دكل هاي خود ايستاي 60متري به سيستم ارت
19 ميله ROD                              در روش سطحی در روش سطحي استفاده مي گردد.
20 بست مربوط به سيم مسي و ميله ROD     در روش سطحی برای دکل صاعقه کیر براي اتصال سيم به ميله برقگير ياROD                           
21 كرپي ابروئي همراه پيچ و مهره              در روش سطحی برای دکل صاعقه کیر براي بستن ميله برقگير به دكل هاي 100 فوتي و دكل هاي خود ايستاي لوله اي
22 بنتونيت اكتيو كيلو(300الی450kg(  چاه ارت و روش سطحی براي روش عمقي و سطحي
23 بست ميله برقگير به پليت                دکل صاعقه کیر جهت اتصال ميله برقگير به پليت در دكلهاي خود ايستاي60متري
× : صفحه مسي به ابعاد 5/.*40*40 سانتيمتر براي مناطق شمالي كشور و 5/0*50*50 سانتيمتر براي مناطق نيمه خشك مانند تهران و 5/0*70*70 سانتيمتر براي مناطق كويري استفاده شده و محصول كارخانه مس شهيد باهنر باشد . از صفحه مسي با ضخامت 3 يا 4 ميليمتر نيز مي توان استفاده نمود.
 
د - اتصال سيم به صفحه مسي
اتصال سيم به صفحه مسي بسيار مهم مي باشد و هرگز و در هيچ شرايطي نبايد اين اتصال تنها با استفاده از بست ، دوختن سيم به صفحه و يا … برقرار گردد.بلكه حتما بايد سيم به صفحه جوش داده شود و براي استحكام بيشتر با استفاده از 2 عدد بست سيم به صفحه ( رديف 15 جدول مصالح مورد نياز )بسته شده و محكم گردد.
براي جوش دادن قطعات مسي به يكديگر از جوش برنج يا نقره استفاده شود و در صورت عدم دسترسي به اين نوع جوش از جوش (Cadweld) استفاده گردد .
 
ه - حفر چاه ارت
با توجه به شرايط جغرافيايي منطقه چاهي با عمق مناسب و در مكان مناسب (با توجه با راهنماي انتخاب محل چاه ارت ) حفر گردد. شياري به عمق 60سانتيمتر از چاه تا پاي دكل براي مسير سيم چاه ارت تا برقگير روي دكل همچنين براي سيم ارت داخل ساختمان حفر نمائيد. در صورتي كه مسير 2 سيم مشترك باشد بهتر است مسير دو سيم ايزوله گردند. همينطور مسير سيمها بايد كوتاهترين مسير بوده و سيم ميله برقگير و ارت حتي الامكان مستقيم و بدون پيچ و خم باشد و نبايستي خمهاي تند داشته باشد و در صورت نياز به خم زدن سيم در طول بيش از 50 سانتيمتر انجام گردد.
 
و - پر نمودن چاه ارت
-ابتدا حدود 20 ليتر محلول آب و نمك تهيه و كف چاه ميريزيم بطوريكه تمام كف چاه را در برگيرد بعد از 24 ساعت مراحل زير را انجام مي دهيم .
2-به ارتفاع 20 سانتيمتر از ته چاه را با خاك رس و يا خاك نرم پر مينمائيم.
3- به مقدار لازم (حدود 450كيلو گرم معادل 15 كيسه 30 كيلو گرمي)بنتونيت را با آب مخلوط كرده و بصورت دوغاب در مياوريم و مخلوط حاصل را به ارتفاع 20 سانتيمتر از كف چاه ميريزيم هر چه مخلوط حاصل غليظ تر باشد كيفيت كار بهتر خواهد بود.
4-صفحه مسي را به 2 سيم مسي نمره 50 جوش ميدهيم اين سيمها يكي به ميله برقگير روي دكل و ديگري به شينه داخل ساختمان خواهد رفت بنابراين طول سيم ها را متناسب با طول مسير انتخاب مي نمائيم.
5- صفحه مسي را بطور عمودي در مركز چاه قرار مي دهيم
6- اطراف صفحه مسي را با دوغاب تهيه شده تا بالاي صفحه پر مي نمائيم
7- لوله پليكاي سوراخ شده را بطور مورب در مركز چاه و در بالاي صفحه مسي قرار مي دهيم و داخل لوله پليكا را شن ميريزيم تا 50 سانتيمتر از انتهاي لوله پر شود اين لوله براي تامين رطوبت ته چاه مي باشد و در فصول گرم سال تزريق آب از اين لوله بيشتر انجام گردد. لازم بذكر است در مواردي كه چاه ارت در باغچه حفر شده باشد و يا ته چاه به رطوبت رسيده باشد و يا كلا در جاهايي كه رطوبت ته چاه از بالاي چاه يا از پايين چاه تامين گردد نيازي به قراردادن لوله نمي باشد .
8- بعد از قراردادن لوله پليكا به ارتفاع 20 سانتيمتر از بالاي صفحه مسي را با دوغاب آماده شده پر مينمائيم.
9-الباقي چاه را هم تا 10 سانتيمتر بر سر چاه مانده ، با خاك معمولي همراه با ماسه يا خاك سرند شده كشاورزي پر مي نمائيم و 10 سانتيمتر از چاه را براي نفوذ آب باران و آبهاي سطحي به داخل چاه با شن و سنگريزه پر مي نمائيم . روئ چاه مخصوصا در مواقعي كه از لوله پوليكا استفاده نمي گردد نبايد آسفالت شده و يا با سيمان پر گردد.
10-داخل شيار هاي حفاري شده را با خاك سرند شده كشاورزي يا خاك نرم معمولي و يا خاك معمولي مخلوط با بنتونيت پر نمائيد
 
نصب شينه و ميله برقگير
شينه داخل ساختمان بايد توسط مقره هايي از ديوار ساختمان ايزوله گردد.قطر و طول شينه بستگي به تعداد انشعابات داخل ساختمان دارد .(تمامي تجهيزات داخل ساختمان بايستي بطور جداگانه و موازي به اين شينه متصل گردد.)در حالتيكه دكل روي ساختمان قرار داشته باشد سيم ميله برقگير نبايستي از داخل ساختمان برده شود بلكه بايد خارج از ساختمان سيم كشيده شود و همينطور مسير عبوري سيم ارت به داخل ساختمان تا شينه ورودي ساختمان بايد عايق دار باشد.
در پاي دكل توسط بست ، سيم ميله برقگير به يكي از پايه هاي دكل خيلي محكم متصل شود و تا بالاي دكل به ميله برقگير متصل گردد. لازم بذكر است مسير ميله برقگير از كابلهايي كه به آنتنها مي روند بايد جدا باشد .
 
اجراي ارت به روش سطحي
هفت روش براي اجراي زمين سطحي وجود دارد كه عبارتند از :
1-ROD
RING -2
3-پنجه اي (شعاعي)
4-مختلط
5- حلزوني
6- الكتروشيميايي
7- شبكه اي
 
اجراي ارت به روش ROD كوبي
 
مصالح مورد نياز
مصالح مورد نياز همانند روش عمقي مي باشد با اين تفاوت كه به جاي صفحه مسي از ميله هاي مغز فولادي 5/1 متري و با قطر 14 ميليمتر و با روكش مس استفاده مي نمائيم.
 
روش اجرا
كانالي به عمق 80 سانتيمتر و عرض 45 سانتيمتر و طول X حفر مي نمائيم طول كانال را به دو روش ميتوان تعيين نمود.
 
الف - اندازه گيري مقاومت مخصوص خاك و انجام محاسبات لازم
ب - به روش تجربي كه در ادامه شرح داده مي شود.
ج - چنانچه سايت داراي دكل خود ايستا مي باشد براي حفر كانال از فاصله بين اتاق تجهيزات و دكل و همچنين اطراف دكل استفاده شود .
د - چنانچه دكل روي ساختمان قرارداشته حفاري با در نظر گرفتن اتاق دستگاه و دكل در مسيري كه زمين رطوبت بيشتري دارد انجام گيرد.
ه - پس از آماده شدن كانال 2 ميله به فاصله 3متر از يكديگر در زمين ميكوبيم به گونه اي كه حدود 15 سانتيمتر از ميله ها بيرون بمانند سپس 2ميله را با كابل مسي يا كابل برق به هم وصل نموده و با دستگاه ارت سنج مقاومت زمين ايجاد شده را اندازه ميگيريم ، چنانچه مقاومت نشان داده شده با دستگاه بالاي 4 اهم بود ميله ديگري به فاصله 3 متر از ميله دوم ميكوبيم و با اتصال 3 ميله به هم مقاومت زمين ايجاد شده را اندازه گيري مي نمائيم . اينكار را تا زماني كه مقاومت اندازه گيري شده به زير 4 اهم برسد ادامه مي دهيم بعد از آنكه به تعداد كافي ميله كوبيده شد سيمي را كه به شينه مسي نصب شده در اتاق دستگاه متصل است به تك تك ميله ها جوش داده و به سمت دكل ميبريم.
و - براي پر نمودن كانال ابتدا با بنتونيت روي سيم مسي را پوشانده (در زمينهايي كه رطوبت كافي ندارند) و سپس با خاك سرند شده كشاورزي يا خاك نرم كانال را پر مي نمائيم.
ز - مقاومت زمين اجرا شده را اندازه گيري نموده و ثبت مينمائيم ( بعد ازپر كردن كانال مقاومت زمين اندازه گيري شده كاهش خواهد داشت و بايد كمتر از 3 اهم باشد.)
 
نكته : در مناطق سردسير عمق كانال حفاري شده و بطور كلي مسير عبور كابل مسي خيلي مهم مي باشد و نبايد در معرض يخبندان قرار گيرد . تاثير كاهش درجه حرارت بر افزايش مقاومت سيستم زمين به شرح زير مي باشد .
 
دما بر حسب درجه سانتيگراد ميزان مقاومت بر حسب اهم بر متر
درجه حرارت (سانتیگراد) مقاومت(اهم)
20+ 72
10+ 99
0 138
5- 790

 
ساير روش ها:
روش هاي ديگر در مناطق كوهستاني و سنگلاخي و مكانهاي خاص كاربرد دارد كه بنا به مورد با بازديد از محل و اندازه گيريهاي لازم ميتواند طرح مناسب تهيه گردد
 
اجراي ارت در ارتفاعات
 
ارتفاعات كشور را با توجه به نوع زمين و خاك ميتوان به سه دسته تقسيم كرد.
ارتفاعات خاكي كه امكان حفاري و كوبيدن ميله مغز فولادي در آنها وجود دارد.
ارتفاعات سنگلاخي كه امكان حفاري عميق در آنها وجود ندارد ولي ميتوان شيار ايجاد كرد.
ارتفاعات صخره اي
 
براي حالت اول : به يكي از روش هاي حفر چاه يا كوبيدن ROD ميتوان سيستم ارت را اجرا نمود
 
در حالت دوم : شيارهايي بصورت ستاره و پنجه اي ايجاد نموده و تسمه مسي را در داخل شيار ها خوابانده و براي كاهش مقاومت روي تسمه را با مخلوط خاك و بنتونيت مي پوشانيم .
 
نكته : كليه اتصالات در زير خاك بايد به يكديگر جوش داده شود .
 
روش اول :
در زمينهاي صخره اي كه امكان حفاري وجود ندارد با مصالح ساختماني كانال ساخته، تسمه مسي را در كف كانال خوابانده و كانال را با بنتونيت پر مي نمائيم . طول كانال يا كانالها بايد به اندازه اي باشد كه مقاومت اندازه گيري شده زير 3 اهم گردد. براي گرفتن نتيجه مطلوب ميبايستي داخل كانال بصورت مصنوعي دائما مرطوب نگهداشته شود.
 
روش دوم:
روش شبكه اي است بدين صورت كه ابتدا شبكه شطرنجي با سيم مسي به طول 3+x و عرض3+y بطوريكه نقاط اتصال به هم جوش داده شده درست كرده سپس با مصالح ساختماني آنرا در زمين با بنتونيت به ارتفاع 40cm بطوريكه ابتدا 20cm بنتونيت ريخته سپس شبكه ساخته شده را قرار داده و روي آنرا هم تا 20cm با بنتونيت مي پوشانيم و انشعابهاي لازم جهت دكل و سايت ونقاط ديگر از آن گرفته ميشود متغيير هاي x و y به ميزان مقاومت خوانده شده بستگي دارد .
 
نكات عمومي و مهم در خصوص سيستمهاي ارت
1- كليه اتصالات با مفتول برنج يا نقره جوشكاري گردد.سطح جوش بايد CM 6 باشدو جهت اتصالات وجوشكاري رعايت گردد(در مواردي كدولد توصيه ميشود).
2- ازهرپايه دكلهاي خودايستا هم فونداسيون دكل توسط سيم مسي و بست مخصوص به سيستم ارت و هم پاي دكل به سيستم ارت جوشكاري گردد.
3- سيم ميله برقگير ازپايه اي كه آنتنهاي كمتري نصب مي شود و با كابلهاي روي لدر حداكثرفاصله را داشته باشد،بدون خمش درمسير ومستقيما به رينگ داخل كانال و از كوتاهترين مسير توسط جوش متصل گردد.
4- ميله برقگير روي دكل در بالاترين نقطه دكل(با رعايت مخروط حفاظتي با زاويه 45 درجه ) بطوريكه تجهيزات راكاملا پوشش دهد،قرارگيرد و جنس آن تمام مس با آلياژ استاندارد به قطرmm 16 و طول آن بستگي به ارتفاع نصب انتهاي روي دكل دارد.
5- شعاع خم سيم مسي حداقل CM20 وزاويه قوس حداقل 60 درجه رعايت گردد(رعايت زاويه خمش سيم مسي )
6- پايه‌ها و نقاط ابتداوانتهاي لدر افقي به سيستم گراند متصل گردد.
7- كليه كابلهاي ورودي به سالن دستگاه توسط بست گراند به بدنه دكل و ابتداي لدر افقي(بعد از محل خم شدن كابل)گراند شوند.
8- به هيچ عنوان در روي دكل،جوشكاري صورت نگيرد.
9- اتصال از شبكه گراند سيستم اجرا شده به تانكر سوخت ديزل ژنراتور، تانكر آب هوايي ، اسكلت فلزي ساختمان و در و پنجره هاي اتاق دستگاه صورت گيرد.
10- اگر سيستمي‌ازقبل‌اجرا شده باشد،سيستم قديم به‌جديد در عمق‌خاك متصل گردند.
11- سيم‌ارت‌ درروي زمين بايد باروكش‌وسيم‌داخل‌كانالها‌ بايد بدون روكش و مستقيم كشيده شود.
12- پركردن كانال بايد با خاك سرند شده كشاورزي يا خاك نرم انجام گردد.
13- ارتفاع نصب شينه مسي CM 50 ازكف تمام شده باشد.
14- شينه داخل اتاق حدالمقدور به چيدمان دستگاهها نزديك باشد.
15- ازهر دستگاهي جداگانه سيم ارتي به شينه متصل گردد ( قطر و طول شينه گراند بستگي به تعداد انشعابات آن دارد).
16- در دكلهاي مهاري پر ظرفيت ، مهارهاي دكل بايستي توسط بست مخصوص به گراند اتصال يابد.
17- جهت استفاده ترانس برق شهر در ايستگاههاي مخابرات بايستي گراند جداگانه اجرا گردد.
18- در سايتهاي کامپیوتری جهت اجراي سيستم زمين حتي المقدور بايستي از يك زمين با سطح يكنواخت ( بدون شيب ) استفاده نمود.
19- در ايستگاهها بين نول و گراند نبايستي اختلاف ولتاژ وجود داشته باشد.
20- در دكلهاي پر ظرفيت كه ابعاد قسمت بالاي دكل بيشتر از m 2 مي‌باشد نياز به نصب يك عدد برقگير اضافي در سمت مقابل برقگير اول مي‌باشد.
21- در سيم‌كشي داخل محوطه سايت هاي کامپیوتری براي چراغهاي روشنايي و ساير موارد بايد از كابل زميني استفاده گردد و در ايستگاههاي بالاي كوه و نقاط دور از شهر نبايد از چراغهاي روشنايي خياباني استفاده شود.
22- استاندارد قابل قبول آزمايش و تحويل اتصال زمين براي سايتهاي كوچك زير 10 اهم و براي سايت هاي بزرگ و مهم زير 3 اهم مي‌باشد.
 
الف ـ حفاظت در مقابل صاعقه و اضافه ولتاژها
ب ـ هم پتانسيل بودن تجهيزات نصب‌شده در سايت و كاركرد صحيح آنها بخصوص تجهيزات ديجيتال و انتقال ديتابا توجه به بكارگيري تجهيزات کامپیوتری جديد  لازم است به موضوع ارت و روش اجراي اصولي آن اهميت بيشتري داده شود تا در آينده از آسيب رسيدن به نيروي انساني و تجهيزات کامپیوتری پيشگيري شده و از عملكرد صحيح تجهيزات اطمينان داشته باشيم .

 
لزوم استفاده از سيستم ارت :
 
به منظور حفاظت افراد و دستگاهها ، اضافه ولتاژهاي توليد شده در بدنه كه باعث صدمه ديدن دستگاهها و افراد مي‌شود ، همچنين ولتاژهاي بسيار زياد و خطرناك ناشي از برخورد صاعقه با دكلهاي کامپیوتری را بايد در جايي خنثي نمائيم . به همين منظور استفاده از سيستم ارت و حفاظت از تجهيزات بسيار لازم و ضروري است بعلاوه با افزايش استفاده از سيستمهاي ديجيتالي و حساس ، لزوم بازنگري در طراحي ، نصب و نگهداري سيستمهاي حفاظتي گراندينگ وجود دارد.
 
تبصره : در مواردی که هدف از ایجاد سیستم ارتینگ فقط حفاظت از تاسیسات و جلوگیری از برق گرفتگی افراد بوده و نصب صاعقه گیر مد نظر نمیباشد موارد مربوط به دکل و میله برقگیر حذف شده و سیستم ارتینگ مستقیما به تجهیزات متصل خواهد شد.


جهت اعلام هر گونه نظرات و انتقادات خود می توانید از این قسمت اقدام نمایید .

 
قوانین و مقررات ایمنی و بهداشت کار
منابع ومآخذ: آيين نامه حفاظت و بهداشت کار موسسه کار وتامين اجتماعي مجموعه قوانين و مقررات حفاظت محيط زيست ايران سازمان حفاظت محيط زيست W.H.O. 1993 "Guidelines for Drinking-Water Quality"
 
        
فصل اول : تعاریف

هودهای بیولوژیک
یکی از اساسی ترین وسایل حفاظتی آزمایشگاه های بیولوژیک برای انجام آزمایشات می باشد.

الکتروفورز
وسیله ای است که برای جداسازی اجزای تشکیل دهنده پروتئین وتعیین مقدار آنها براساس جریان الکتریکی مورد استفاده قرار می گیرد.

سانتریفوژ
دستگاهی است که به وسیله نیروی چرخشی دورانی الکتروموتور و براساس استفاده از نیروی گریز از مرکز باعث ته نشین شدن مواد مختلف یک مخلوط یا محلول آزمایشگاهی براساس اختلاف جرمشان میشود.

اولتراسانتریفوژ
نوعی از سانتریفوژ با سرعت بسیار بالا می باشد که برای تفکیک مواد تشکیل دهنده سلولی کاربرد دارند وهمگی دارای یخچال وسیستم خلاء می باشند.

اتوکلاو
دستگاهی است که برای استریل نمودن تجهیزات آزمایشگاهی ، وسایل پزشکی وابزارهای استفاده شده  برای کشت میکروبی کاربرد دارد. اتوکلاوها در درجه حرارت بالای 100 درجه سانتیگراد ودرمحفظه ای بسته به تولید بخار از آب می پردازند.

لامپ  UV 
این لامپ جهت استریل نمودن سطوح میزها و هود وفضای آزمایشگا ه های میکروبیولوژی کاربرد دارد و طیف نور آن دارای محدوده 400-190 نانومتر

کابینت  UV 
به منظور استفاده از خاصیت تخریب کنندگی اشعه ماوراء بنفش، لامپ UV  در داخل محفظه کابینت UV قرار دارد و درآزمایشگاه های شیمی و بیولوژیک کاربرد دارد.

سیستم خلاء
جهت مکش ( ساکشن ) از این سیستم استفاده می گردد و درآزمایشگاه مصارف محدودی دارد.

لیوفیلیزر
وسیله ای است که جهت خشک نمودن فرآورده های بیولوژیک مانند سرم، واکسن، دارو وغیره تحت شرایط خلاء بالا وسرما  به منظور نگهداری طولانی مدت وجلوگیری از آلودگی کاربرد دارد.

میکسر ( مخلوط کن)
وسیله ای است که برای مخلوط نمودن انواع مواد کاربرد دارد.

مایکروویو
دستگاهی است که با استفاده از انرژی امواج مایکروویو باعث گرم شدن وذوب ماده مورد نظر مانند ژل، آگار وغیره می شود.

لوله های مکنده
لوله های مخصوص که جهت تخلیه در خلاء با فشار بالا کاربرد دارد.


فصل دوم :‌ ساختمان وانبار آزمايشگاه

ماده1. اتاق ها و محل كار آزمايشگاهي، بايد حداقل 3 متر از كف تا سقف ارتفاع داشته و فضاي مفيد بايد براي هر نفر از 12 متر مكعب كمتر نباشد.

تبصره:در آزمايشگاههايي كه ارتفاع هر طبقه از 4متر بيشتر باشد براي محاسبه حجم لازم فقط تا ارتفاع 4متر منظور مي گردد.

ماده2. در فضاي آزمايشگاه نصب تجهيزات و يا قرار دادن اشياء و محصولات نبايد مزاحمتي براي عبور و مرور كاركنان ايجاد نمايد و در اطراف هر دستگاه بايد فضاي كافي براي انجام آزمايش، نظافت و در صورت لزوم اصلاحات و تعميرات منظور شود.
ماده3. كف اتاق ها و قسمت هايي كه محل عبور يا حمل و نقل مواد است بايد صاف و هموار بوده و عاري از حفره و سوراخ، برآمدگي ناشي از پوشش بي تناسب مجاري، پيچ و مهره و لوله، دريچه يا برجستگي و هرگونه مانعي كه ممكن است موجب گير كردن و يا لغزيدن اشخاص شود،  باشد.
ماده4. كف، ديوار و سقف آزمايشگاه و انبار بايد قابل شست‌و‌شو بوده و در موارد ريخته شدن مايعات بايد كف داراي شيب كافي باشد تا مواد به طرف مجاري فاضلاب هدايت گردد.
ماده5.  جنس لوله هاي فاضلاب آزمايشگاهي بايد از نوع مقاوم در برابر اسيد ها و بازها باشد.
ماده6.  ديوار اتاق هاي آزمايشگاهي بايد حداقل از كف تا ارتفاع 60/1 متر قابل شست‌و شو بوده و از نفوذ آب و رطوبت جلوگيري كند.
ماده7.  در احداث ساختمان آزمايشگاه شرايط  جوي و اقليمي مد نظر قرار گيرد و از مصالح نسوز و ضد حريق استفاده شود.
ماده8.  براي هر اتاق حداقل دو در خروجي تعبيه شود و درها به طرف بيرو ن اتاق باز شده و به طور اتوماتيك بسته گردد، بدون منفذ باشد و در هنگام كار كاركنان قفل نگردد.
ماده9.  تهويه محل كار در هر حالت بايد طوري باشد كه كاركنان آزمايشگاه هميشه هواي سالم تنفس نمايند و همواره آلاينده هاي شيميايي به طور موثر به خارج از محيط هدايت شوند. 
ماده10. شرايط جوي و نور در انبار و آزمايشگاه بايد متناسب با نوع فعاليت و مواد آن بوده و مجهز به روشنايي اضطراري باشند.
ماده11.  پلكان، نردبان و نرده‌هاي حفاظتي در ساختمان آزمايشگاه و انبار مي بايست براساس آيين نامه هاي حفاظت و بهداشت كار احداث گردد.
ماده12.  دستگاه‌هاي شست‌و‌شوي خودكار اضطراري براي چشم، دست و بدن بايد در دسترس كاركنان قرارگيرد.
ماده13. درهاي آزمايشگاه و انبار بايد داراي قفل و كليد مجزا بوده و فقط افراد صلاحيت دار مجاز به ورود باشند.
ماده14. در هر آزمايشگاه و انبار بايد لوازم اعلام و اطفاي حريق سيار و ثابت متناسب با نوع كار نصب گردد.
ماده15. لوازم آتش نشاني و كمك هاي اوليه در محل ‌هاي مناسب، مشخص و در دسترس كاركنان نصب گردد.
ماده16. كليه آزمايشگاه‌ها بايد داراي وسايل و تجهيزات كافي جهت پيشگيري و مبارزه با آتش سوزي بوده ودر تمام ساعات شبانه روز، اشخاصي كه از آموزش لازم برخوردار بوده و به طريقه صحيح كاربرد وسايل و تجهيزات مربوطه آشنا مي‌باشند، در آزمايشگاه حضور يابند. ضمناً كاركنان آزمايشگاه نيز بايد آموزش‌هاي لازم اطفاي حريق را ديده باشند.
ماده17. در واحدهايي كه مركز آتش نشاني و اورژانس وجود دارد آزمايشگاه و انبار بايد وسيله ارتباطي مانند يك تلفن اضطراري مستقيم با مركز مزبور را در  اختيار داشته باشند.
ماده18. نصب يك نقشه يا طرح (Floor Plan) در آزمايشگاه كه به طور واضح و آشكار شامل موارد زير باشد، ضروري است:  نقشه فيزيكي اتاق، راهروها و مسيرهاي ورودي و خروجي.
ابعاد اتاق ها، محل ورود و خروج‌هاي اضطراري محل تجهيزات و لوازم ايمني و آتش نشاني و جعبه كمك هاي اوليه‌، تلفن اضطراري و ... ، محل تهويه‌، سيستم‌هاي گرمايشي و سرمايشي محل نگهداري مواد شيميايي و خطرناك.
ماده19. شبكه هاي تأسيساتي آزمايشگاه شامل آب، گاز، فاضلاب و برق به شكلي طراحي شده باشند كه داراي بالاترين ضريب ايمني باشند. ضمناً نقشه‌هاي تأسيساتي مربوطه در محل مناسبي نگهداري شود.
ماده20. سيم كشي برق حتي الامكان ساده و كليه سيم‌هاي برق به طور مناسب عايق و در كانال قرار گرفته و تعقيب مسير آن آسان و داراي نقشه باشد. 
ماده21. در كليه آزمايشگاه ها بايد رختكن و سرويس بهداشتي در محل مناسب وجود داشته باشد. 
ماده22. محل خوردن و آشاميدن بايد خارج از محيط آزمايشگاه باشد .
ماده23. ساختمان آزمايشگاه بايد به صورتي مناسب از فضاي اداري تفكيك شده باشد. 
ماده24. تجهيزات محافظت از تابش اشعه خورشيد بايد در قسمت خارجي پنجره نصب گردد.
ماده25. اگر آزمايشگاه داراي پنجره‌هايي است كه باز مي‌شوند يا داراي ساير منافذ مي‌باشد، بايد براي جلوگيري از نفوذ آب، گردوغبار و ساير عوامل جوي ، مجهز به حفاظي مناسب بوده و لبه پنجره‌ها نيز دراي شيب مناسب باشد.
ماده26.  كف، ديوار و سقف آزمايشگاه بايد قابل شست‌وشو بوده و الزاماً بدون زاويه و در مقابل مواد شيميايي و ضد عفوني كننده ها مقاوم باشد. 
ماده27. درها بايد داراي سطوحي صاف، غير جاذب، قابل شست‌و‌شو و مقاوم در برابر مواد شيميايي باشند. 
ماده28. ميزهاي كار آزمايشگاهي بايد از وسعت مناسب برخوردار بوده و مجهز به شير خلاء ، شيرگاز، شير هوا، شير آب (سرد و گرم)، فاضلاب و پريزبرق ايمن باشند. 
ماده29.  سطوح ميز كار آزمايشگاهي بايد قابل شست‌وشو، يكپارچه و مقاوم به مواد شيميايي و حرارت باشند.
 
ماده30. شست‌وشوي روپوش‌هاي آزمايشگاهي بايد در محل كار انجام گيرد.
ماده31. آزمايشگاه بيولوژيك بايد مجهز به سيستم شستشوي اتوماتيك دست باشد  ونزديك در خروجي آزمايشگاه تعبيه گردد.
ماده32.  ساختمان و طبقات نگهدارنده در انبارهاي مواد شيميايي بايد از مصالح نسوز و مقاوم ساخته شود و انبار جداگانه‌اي به مواد شيميايي قابل اشتعال و انفجار اختصاص يابد.
ماده33. آزمايشگاه و انبار بايد مجهز به تجهيزات تهويه عمومي و در صورت لزوم تهويه موضعي ضد جرقه باشد.
ماده34. انبار آزمايشگاه بايد كمترين در و پنجره را داشته و در صورت لزوم از پنجره با شيشه مات و مقاوم در برابر شكستگي استفاده شود.
ماده35. كف انبار بايست صاف و بالاتر از سطح زمين اطراف آن بوده و لغزنده نباشد.
ماده36. انبار و آزمايشگاه بايد ضمن دسترسي آسان، مجزا باشند تا از انتقال خطرات احتمالي به يكديگر جلوگيري به عمل آيد.
ماده37. قفسه بندي و نحوه چيدمان بايد به گونه اي باشد كه فضاي مناسب جهت دسترسي آسان و حمل و نقل ايمن فراهم گردد.
ماده38. سيستم الكتريكي مي‌بايست ضد جرقه در نظر گرفته شود و حتماً مجهز به سيستم اتصال به زمين باشد.
ماده39. محل استقرار كاركنان انبار بايد در محلي مناسب و مشرف به انبار و مجزا از محوطه انبار باشد.

فصل سوم : خطرات فيزيكي 

ماده40. هنگام کار با تجهیزات گرما زا و اجسام داغ باید همواره از ابزار و پوشش مناسب و مقاوم در برابر گرما استفاده گردد.
ماده41. برای کار طولانی مدت در محیط های سرد باید از پوشش های مناسب و گرم استفاده گردد.
ماده42. در کار با تجهیزات سرمازا و اجسام سرد همواره می بایست از دستکش های عایق به منظور حفاظت از دستها و بازوها استفاده گردد.
ماده43. هنگام کار با نیتروژن مایع همواره  از پوشش های حفاظتی از قبیل دستکش ، حفاظ و چکمه مناسب استفاده گردد.
ماده44. به منظور پیشگیری از صدمات ناشی از سرما ، درهای ورود و خروج سردخانه ها باید به اهرمهایی که از داخل قابلیت باز شدن دارند مجهز شوند.
ماده45. کلیه تجهیزات سرمازا و سردخانه ها باید به سیستم های هشدار دهنده دستی واتوماتیک مجهز باشند.
ماده46. به منظور کار در محیط هایی که سرو صدای بالاتر از حد مجاز دارند باید از گوش های مناسب حفاظتی استفاده گردد.
ماده47. دستگاه هایی که سر و صدای زیادی ایجاد می کنند همواره باید توسط عایق صوتی مناسب مهار گردند.
ماده48.  تنظیم ، نگهداری و سرویس مستمر دستگاه ها به منظور جلوگیری از تشدید سر و صدا در محیط الزامی است.
ماده49. تجهیزات و لوازمی که به سیستم خلاء متصل هستند برای جلوگیری از پرتاب شدن باید به نحو صحیح مهر گردند.
ماده50. در آزمایشگاه هایی که با مواد رادیواکتیو کار می کنند رعایت کلیه موازین و مقررات انتشار یافته از سوی سازمان انرژی اتمی ایران ضروری می باشد.
ماده51. کلیه افرادی که به نوعی در معرض تشعشعات زیان آور میباشند باید همواره به وسایل حفاظت فردی متناسب با نوع اشعه و فیلم بج مجهز گردند.
ماده52. جهت کاهش مواجهه با موارد رادیواکتیو در آزمایشگاه ها باید از تکنیکهای علمی و عملی مناسب استفاده گردد.
ماده53. انبارداری ، حمل و نقل و دفع ضایعات مواد رادیواکتیو باید ایمن بوده و از بروز هرگونه انتشار جلوگیری گردد.
ماده54. در محل هایی که از مواد رادیواکتیو استفاده می گرددنصب علائم هشدار دهنده الزامی است.
ماده55. انبارداری ، حمل و نقل و دفع ضایعات موارد رادیواکتیو باید ایمن بوده و از بروز هرگونه انتشار جلوگیری گردد.
ماده56. در محل هایی که از مواد رادیواکتیو استفاده می گردد نصب علائم هشدار دهنده الزامی است.
ماده57. به هنگام استفاده از لیزر ، باید از وسایل حفاظتی چشم و پوست متناسب با نوع لیزر و انرژی آن استفاده شود.
ماده58. دسترسی به آزمایشگاه ها مخصوصاً در زمان کار با لیزر باید محدود گردد.
ماده59. در هنگام کار با لیزر بایستی برای کلیه خطرات الکتریکی ، انفجار ، اتش سوزی ، خطرات ناشی از کار با گازهای فشرده ، مایعات برودتی ، فیوم های سمی و موارد رادیواکتیویته تدابیری اتخاذ گردد.
ماده60.  بازدید از اجزاء مختلف دستگاه ها از جمله میکرو ویو به لحاظ حصول اطمینان از نظر عدم نشتی الزامی است.
ماده61. هنگام کار در محیط آزمایشگاه باید حتماً لامپ UV خاموش باشد.
ماده62. کلیه تجهیزات برقی سیار و ثابت باید به نحو مناسب به سیستم اتصال به زمین مجهز گردند.
ماده63. کلیه ادوات و ابزار انتقال برق نظیر کابل ها و اتصالات مربوطه باید سالم و پوشش عایق داشته باشد.
ماده64. حتی الامکان سعی شود از سیم های رابط برای انتقال برق استفاده نگردد.
ماده65. تجهیزات معیوب با علائم هشدار دهنده مشخص گردیده و توسط افراد آگاه و متخصص رفع نقص شود.
ماده66. در محیط های مرطوب به جز و وسایل الکتریکی ضد آب استفاده از دیگر وسایل الکتریکی ممنوع می باشد.
ماده67. در محل هایی که احتمال وجود گازهای قابل اشتعال و انفجار وجود دارد استفاده از ادوات برقی ضد جرقه الزامی است.
ماده68. کلیه تابلو های برق باید در محل مناسب استقرار یافته و مجهز به کفپوش عایق در پیرامون آن باشد و در مواقع اضطراری فقط توسط افراد ذیصلاح کنترل گردد.
ماده69. در آتش سوزی های ناشی از برق فقط از دی اکسید کربن (CO2) و یا خاموش کننده های شیمیایی خشک استفاده گردد.
ماده70. سیلندرهای گاز اعم از پر یا خالی باید در محل مناسب وبه حالت عموی با استفاده از تسمه ، زنجیر یا بست به طور ایمن مهار گردند.
ماده71.  به هنگام جابجایی سیلندرهای گاز باید رگلاتور از شیر جدا شده و توسط درپوش محافظت گردند.
ماده72.  برای حمل سیلندرهای گاز باید از چرخ دستی های مناسب استفاده گردد.
ماده73. رنگ بدنه سیلندر گاز بایستی بر اساس استاندارد و متناسب با نوع گاز داخلی آن بوده و برچسب شناسایی نوع گاز روی آن نصب گردد.
ماده74. کلیه کارکنان آزمایشگاه باید بر حسب نوع کار از مراقبت های پزشکی و واکسیناسیون برخوردار گردند.
ماده75. در هر آزمایشگاه بیولوژیک باید یک کابینت مخصوص شامل ماده ضد عفونی کننده ، پنس ، حوله کاغذی ، سواپ، دستکش یکبار مصرف ، خاک انداز قابل اتوکلاو کردن ، ماسک ، پوشش کفش و لباس محافظ وجود داشته باشد.
ماده76. ضایعات بیولوژیک باید در ظروف در دار مناسب جمع آوری ، برچسب گذاری و به نحو مناسب آلودگی زدایی گردیده و سریعاً از محیط آزمایشگاه خارج شده و تا زمان دفع در محل ایمن نگهداری گردد.
ماده77.  کلید لامپ UV باید در خارج از اتاق بوده ودارای لامپ هشدار دهنده جهت اطلاع از روشن بودن لامپ UV باشد.
ماده78.  حمل و نقل نمونه های بیولوژیک باید در ظروف ایمن و فاقد نشتی با برچسب مشخصات انجام گردد.
ماده79. در محل دستشویی ها باید صابون ، مواد ضد عفونی کننده ، برس های مخصوص ناخن و حوله های یکبار مصرف فراهم گردد.

فصل چهارم : خطرات شيميايي

ماده80. كليه مواد شيميايي بايد برچسب هاي اطلاعاتي لازم را داشته باشند.
ماده81. اطلاعات ايمني مواد (MSDS) براي كليه مواد شيميايي بايد در دسترس باشد.
ماده82. جابجايي و حمل و نقل مواد شيميايي بايد مطابق با دستور العمل ها انجام گيرد.
ماده83. از انباشتن مواد شيميايي مازاد در آزمايشگاه خودداري شود.
ماده84. ظروف مواد شيميايي بايد در مكان هايي نگهداري گردد كه احتمال برخور افراد با آن ها وجود نداشته باشد.
ماده85. مواد شيميايي بايد دور از منابع حرارت و نور مستقيم خورشيد قرار گيرند.
ماده86. از قفسه بندي هاي ضد زنگ و مقاوم به مواد شيميايي با لبه هاي حفاظتي و قدرت تحمل بار كافي با اتصالات مناسب استفاده گردد.
ماده87. مواد قابل اشتعال و خورنده بايد در كابينت هاي مخصوص ضد اشتعال و خوردگي و مجهز به سيستم تهويه مناسب و دور از مواد اكسيد كننده نگهداري گردند.
ماده88. اسيدهاي اكسيد كننده بايد از اسيدهاي آلي جداگانه نگهداري گردند.
ماده89. اسيد ها بايد جدا از قلياها - سيانيدها و سولفيدها نگهداري شوند.
ماده90. قلياها بايد در جاي خشك نگهداري گردند.
ماده91. مواد واكنش پذير بايد دور از حرارت - ضربه و اصطكاك نگهداري شوند.
ماده92. گازهاي فشرده اكسيد كننده و غير اكسيد كننده به طور مجزا نگهداري شوند.
ماده93. مواد سمي در محل هاي مناسب و با تهويه موضعي نگهداري شوند.
ماده94. مواد جامد غير فرار و غير واكنش پذير در كابينت ها يا فقسه هاي باز لبه دار نگهداري گردند.
ماده95. مايعات يا مواد خطرناك نبايد در قفسه هايي كه بالاتر از سطح چشم هستند،  نگهداري شوند.
ماده96. جهت برخورد با ريختگي هاي شيميايي بايد دستور العمل خاصي وجود داشته و لوازم و تجهيزات لازم شامل پوشش هاي حفاظتي چشم - پوست و سيستم تنفسي - دستكش مقاوم به مواد شيميايي - ماده جاذب يا خنثي كننده - كيسه پلاستيكي و جاروب و خاك انداز مناسب موجود باشد.
ماده97. پسماندهاي حلال هاي شيميايي بايد مطابق دستور العمل ها تفكيك و در ظروف مناسب و مقاوم به نشت و داراي برچسب مواد شيميايي جمع آوري شده و دور از حرارت - جرقه - شعله و نور مستقيم خورشيد و در محلي با تهويه مناسب نگهداري گردند.

فصل پنجم : ايمني تجهيزات

ماده98.  قبل از استفاده از تجهيزات و دستگاه هاي آزمايشگاهي بايستي افراد در خصوص بهره برداري ايمن و بهينه آموزش لازم را از طريق مراجع ذيصلاح كسب نمايند.
ماده99.  نگهداري و سرويس دوره اي براي كليه تجهيزات بايد انجام گيرد.
ماده100. قبل از سرويس و تعمير بايد آلودگي زدايي دقيق از كليه دستگاه ها به عمل آيد.
ماده101. كليه دستگاه ها بايد به صورت دوره اي توسط افراد ذيصلاح كاليبره گردند.
ماده102. كليه تجهيزات گرمازاي آزمايشگاهي بايد مجهز به ترموستات - فيوزهاي پشتيبان - در موارد لزوم درهاي قفل شونده و همچنين عايق حرارتي مناسب باشند.
ماده103. كليه سيستم هاي حرارت زايي كه در روند كاري توليد گاز مي نمايند بايد جهت تخليه گازهاي ايجاد شده مجهز به سيستم تهويه مناسب بوده و يا داخل هود قرار بگيرند.
ماده104. وسايل گرمازا مي بايست در فاصله مناسب از دتكتورهاي حرارتي قرار گيرند و كليه دستگاه هاي گرمازا بايد در مكان مقاوم به حرارت و دور از تجهيزات حساس به حرارت قرارگيرند.
ماده105. محل استقرار دستگاه اتوكلاو حتي المقدور توسط اتاقكي از ساير تجهيزات آزمايشگاه مجزا گردد.
ماده106. قفل ،فشار سنج و دماسنج اتوكلاو بايد روزانه كنترل شود واز قرار دادن مواد شيميايي و آتش زا در آن خودداري گردد.
ماده107. كليه دستگاههاي گرمازا بايد در مكان مقاوم به حرارت و دور از تجهيزات حساس به حرارت قرار گيرند.
ماده108. انواع سانتريفوژها و مخلوط كن ها  و ليوفيليزرها به هنگام استفاده از مواد بيولوژيك و حلال هاي آلي بايد زير هود مناسب قرارگيرند.
ماده109. هنگام به كاربردن ليوفيليزر استفاده از اتصالات O-Ring وفيلترهاي هوا براي لوله هاي خلاء بايد كنترل گردند تا معيوب نباشند. براي تعويض لوازم شيشه اي دستگاه بايد از قطعات مخصوص خلاء استفاده شود.
ماده110. الزاما از لوله هاي در دار در سانتريفوژها استفاده گردد.
ماده111. در صورت شكستن لوله ها در داخل سانتريفوژ بايد قسمت هاي داخلي دستگاه با روش و ابزار مناسب پاكسازي گردد.
ماده112. بدنه تانك الكتروفورز بايد فاقد هرگونه شكاف و نشتي باشد.
ماده113. بر روي دستگاه الكترفورز بايد علائم هشدار دهنده ويژه ولتاژ بالا نصب گردد.
ماده114. لوازم شيشه اي بايد قبل از استفاده از نظر وجود شكستگي و ترك مورد بازرسي قرار گيرند لوازم شيشه اي شكسته يا غير قابل استفاده بايد در محفظه اي مجزا و مقاوم جمع آوري شوند. 

فصل ششم : خطرات بیولوژیک

ماده115. محل آزمایشگاه بیولوژیک باید دور از سایر آزمایشگاه ها و فضای اداری باشد.
ماده116.  تردد افراد ذیصلاح به آزمایشگاه های بیولوژیک ممنوع می باشد.
ماده117.  از علائم هشداردهنده مناسب استفاده گردد.
ماده118.  دستگاه های ضدعفونی کننده نظیر اتوکلاو باید در نزدیکترین محل دسترسی آزمایشگاه قرار گیرند.
ماده119.  استفاده از هودهای بیولوژیک برای کنترل عملیاتی که به نحوی ذرات معلق ایجاد می نمایند ضروری بوده وباید به طور مستمر سرویس گردند.
ماده120.  جهت جلوگیری از انتشار وکنترل آلودگی در شرایط اضطراری، برنامه سیستماتیک تدوین شده ودر دسترس باشد.
ماده121.  برای جلوگیری از انتشار آلودگی درمحیط ، لوله های مکنده که در رابطه با عوامل عفونی مورد استفاده قرار می گیرند باید به فیلترهای مناسب مجهز گردند.
ماده122.  در فعالیت های بیولوژیک روپوش های آزمایشگاهی باید فقط درمحیط آزمایشگاه مورد استفاده قرار گیرند.
ماده123.  رفع هرگونه آلودگی بیولوژیک باید فقط توسط افراد ذیصلاح صورت گیرد.


فصل هفتم : ارگونومي

ماده124. فضاي كار به لحاظ ارگونومي به نحوي طراحي شده باشند كه باعث خستگي مفرط افراد در حين كار نگردد. 
ماده125.  ايجاد سيستم اتوماسيون در آزمايشگاه براي جلوگيري از حركات تكراري الزامي است.
ماده126.  براي جلوگيري از عوارض ارگونوميك بايد مواد - امكانات - ابزار آلات و تجهيزات به نحو مناسب در دسترس باشند.
ماده127.  ابزار آلات معيوب و غير استاندارد نبايد مورد استفاده قرار گيرند.
ماده128.  صفحات نمايشگر بايد هم سطح چشم بوده و از نظر درخشندگي قابل تنظيم باشند.
ماده129.  از صندلي هايي كه مطابق اصول ارگونوميك طراحي شده استفاده گردد.



جهت اعلام هر گونه نظرات و انتقادات خود می توانید از این قسمت اقدام نمایید .
 
قوانین و مقررات ایمنی و بهداشت کار
منابع ومآخذ: آيين نامه حفاظت و بهداشت کار موسسه کار وتامين اجتماعي مجموعه قوانين و مقررات حفاظت محيط زيست ايران سازمان حفاظت محيط زيست W.H.O. 1993 "Guidelines for Drinking-Water Quality"
 
      

ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی آب


1-    هدف و دامنه كاربرد
هدف از تدوين اين استاندارد تعيين ويژگيهاي فيزيكي و شيميايي آب آشاميدني مي باشد.

2-    تعاريف و اصطلاحات
در اين استاندارد واژه ها و اصطلاحات با تعاريف زير بكار برده مي شود.
2-1- آب آشاميدني : آبي است كه عوامل فيزيكي ،‌شيميايي ،‌بيولوژيكي و راديوئوكلوئيدي آن در حدي باشد كه مصرف آن جهت آشاميدن ، عارضه سوئي در كوتاه مدت يا دراز مدت در انسان ايجاد نكند.(1)
2-2- آفت كش : به تركيبات ويژه اي اطلاق مي گردد كه جهت مبارزه با آفات گياهي ، جانوري و عوامل بيولوژيكي بكار برده مي شود مانند حلزون كشها ، حشره كش ،‌ علف كش ، جونده كش ، نماتد كش ،‌ باكتري كش ، قارچ كش و غيره.
2-3- حد مطلوب : عبارت است از گستره اي از غلظت عوامل موجود در آب آشامیدني است كه چنانچه آب حاوي موادي باغلظت بيشتر از آن باشد ، از نظر كيفيت در حد پايين تري قرار داشته ، اما هنوز براي آشاميدن مناسب مي باشد.
2-4- حد مجاز : حداكثر عوامل شيميايي ، فيزيكي و بيولوژيكي آب آشاميدني است كه استمرار مصرف آن براي انسان زيان آور نباشد . اين مقادیر بر مبناي متوسط مصرف آب آشاميدني روزانه 5/21 ليتر آب براي يك انسان 70 كيلوگرمي در نظر گرفته شده است.
2-5- كلر آزاد باقيمانده (2) : مقدار كلر موثري است كه بايد در هر نقطه از شبكه آب آشاميدني موجود باشد.
2-6- كدورت آب : عبارت است از وجود ذرات معلق در آب كه سبب شكستگي ، پراكندگي و جذب سمتي از نور شده و مانع عبور بخشي از نور تابيده شده از آن گردد.


3-    ويژگيها

3-1-ويژگيهاي فيزيكي آب آشاميدني : بايد با مشخصات داده شده در جدول شماره يك مطابقت داشته باشد.


جدول شماره (1) ـ مشخصات فيزيكي آب آشاميدني
رديف ويژگي حد مطلوب مقدار مجاز واحد اندازه گيري
1 كدورت كمتر يا مساوي 1 حداكثر 5 NTU
2 رنگ كمتر يا مساوي 1 حداكثر 20 پلاتين كبالت براي رنگ حقيقي آب (1) T.C.U
3 بو صفر حداكثر 2 واحد
در 12 درجه سلسيوس
حداكثر 3 واحد
در 25 درجه سلسيوس		 رقم آستانه بو(2) (TCN)
4 PH 5/8-7 0/9-5/6 -
5 طعم - بايد مقبوليت مردمي داشته باشد و مورد اعتراض واقع نشود. -
6 روغن   به صورت شناور مشاهده نگردد  


3-2- ويژگيهاي شيمیايي آب آشاميدني : ويژگيهاي شيميايي آب آشاميدني بايد بشرح ذيل باشد.
3-2-1- مواد شيميايي معدني سمي : حداكثر مقدار مجاز مواد شيميايي معدني سمي در جدول شماره 2 منعكس گرديده است.


جدول شماره (2) ـ حداكثر مقدار مجاز مواد شيميايي معدني سمي
 
رديف نوع تركيب برچسب حداكثر مقدار مجاز بر حسب ميلي گرم در ليتر
1 آرسنيك As 05/0
2 سرب Pb 05/0
3 كرم Cr 05/0
4 سلنيوم Se 01/0
5 كادميوم Cd 05/0
6 آنتيموان Sb 05/0
7 جيوه كل Hg 001/0
8 موليبدن Mo 07/0
9 سيانور CN 07/0
10 واناديوم V 1/0

يادآوري : مقدار ذكر شده براي مقدار كل گرم است گرم 6 ظرفيتي از نظر بهداشت مخاطره آميز بوده ولي سه ظرفيتي آن مفيد شناخته شده است.

3-2-2- مواد شيميايي آلي سمي :‌حداكثر مقدار مجاز مواد شيميايي آلي سمي در آب آشاميدني در جدول شماره 3 آمده است.


جدول شماره (3) ـ حدود مجاز برخي از مواد شيميايي سمي آلي در آب آشاميدني
 
نام ماده حداكثر مجاز
(ميكروگرم در ليتر)
آلدرين/ دي آلدرين Alderin-dialderin 03/0
كلرادن Chlordane 2/0
2 و 4 دي كلر و فنوكسي استيك اسيد 2-4 dichlorophenixy acetic acid 30
د.د.ت
دي كلرودي فنيل تري كلرواتان		 DDT 2
1 و 2 دي كلرواتان 1,2 -Dichloroethene 30
1 و 2 دي كلرواتان 1,2 –Dichloroethene 50
هپتاكلر و هپتاكلرايوكسيد Heptachlor and heptachlor epoxide 03/0
هگزاكلروبنزن Hexachloro benzene 1
ليندن Lindane 2
متوكسي كلر Methoxychlor 20
تركيبات حلقوي چند هسته اي    (1)‍‍    P.A.H   3/0
الاكلر Alachlor 20
آل دي كارب Aldicarb 10
آترازين Atrazline 2
بنتازون Bentazone 30
كربوفوران Carbofiran 5
كلروتولورون Chlorotoluron 30
1و2 دي برمو 3 كلروپروپان 1,2 – dibromo   3-chloropropane 1
1و2 كلروپروپان 1,2 – dichloropropane 20
تري هالومتانها :
كلروفرم
بروموفرم
برمودي كلرومتان
دي برمو كلرومتان		 THMS
Chloroform
Bromoform
Bromodichloromethane
Dibromichloromethane		 200
100
60
100
ايزوپروتورون Isoproturon 9
2 متيل چهار كلر فنوكسي استيك اسيد 2methyl 4 chloro phenoxy acetic acid 2
متولاكلر Metolachlor 10
مولينات Molinate 6
پندي متالين Pendimethalin 20
پنتا كلروفنل Pentachloro phenol 9
پرمترين Permethrin 20
پروپانيل Propanil 20
پيرودات Pyrodate 100
سيمازين Simatine 2
تري فلورالين Trifluralin 20
دي كلروپروپ Dichloroprop 100
فنوپروپ Fenoprop 9
2-4-5 تري كلروفنوكسي پروپيونيك اسيد 2-4-5-T 9
سورفاكتانت بر حسب لوريل سولفات (دترجنت) Surfactant 200
شاخص فنل بر حسب فنل Phenol index 5/0

1- pily nuclear aromatic hydrocarbons

3-2-3- آفت كشها
باقيمانده سموم دفع آفات در آب آشاميدني هر منطقه بايد بر اساس سموم مجازي كه از طرف سازمان حفظ نباتات توصيه شده و يا در منطقه به مصرف مي رسد جستجو شود و مقدار آن نبايد از آنچه كه از طرف سازمان بهداشت جهاني تعيين مي شود تجاوز نمايد.
3-2-4- حداكثر مقدار مجاز مواد شيميايي كاني موجود در آب آشاميدني در جدول شماره 4 آمده است .
 


جدول شماره (4) – مواد شيميائي كاني موجود در آب آشاميدني
 
رديف نوع تركيب حداكثر مجاز برحسب ميلي گرم در ليتر
1 كل مواد جامد محلول (TDS/12) (2)1500
2 سختي كل برحسب CaCo3 (3)500
3 كلرور برحسب Cl 400
4 سولفات بر حسب So4 400
5 هيدروژن سولفوره H2S 050/0
6 آهن برحسب Fe 3/0
7 منگنز بر حسب Mn 5/0
8 آلومنيوم برحسب Al 2/0
9 روي بر حسب Zn 3
10 مس برحسب Cu 1
11 نيترات برحسب No3 (4)(5)
12 نيتريت برحسب No2 (4)(3)
13 كلسيم بر حسب Ca 250
14 منيزيم بر حسب Mg 50
15 آمونياك بر حسب NH3 5/1
16 سديم برحسب Na (5) 200


يادآوري : نظر به اينكه بين يون منيزيم و سولفات از نظر تغيير طعم و امكان اختلال در جهاز هاضمه وجود دارد از اين رو در شرايطي كه مقدار منيزيم از 30 ميليگرم در ليتر تجاوز كند مقدار سولفات نبايد بيش از 250 ميليگرم در ليتر باشد .

 

جدول شماره (5) - حداقل مقدار كلر مجاز آزاد باقيمانده متناسب با PH در آب آشاميدني

مقدار PH بزرگتر از 8 تا 9 8-5/6
مقدار مجاز كلر آزاد باقيمانده پس از نيم ساعت تماس متناسب با PH برحسب ميليگرم در ليتر 4/0 2/0
 
مقدار توصيه شده كلر آزاد باقيمانده پس از نيم ساعت زمان تماس در شرايط عادي 5/0 تا 8/0 در انتهاي شبكه برحسب ميلي گرم در ليتر با توجه به PH ، و در شرايط اضطراري ، همه گيري بيماريهاي روده اي و بلاياي طبيعي يك ميلي گرم در ليتر مي باشد .

جدول شماره 6- ميزان كلر آزاد باقيمانده توصيه شده در آب آشاميدني در سيستم هاي مختلف آبرساني و محل برداشت

سيستم آبرساني و محل برداشت مقدار كلر باقيمانده آزاد بر حسب ميليگرم در ليتر
شير انشعاب شبكه هاي خصوصي [1] 5/0
شير انشعاب عمومي [2] 1
تانكرهاي سيار توزيع آب آشاميدني در محل بارگيري 2
تانكرهاي سيار آب آشاميدني در محل توزيع 1


جدول پيوست 1 – تعداد موارد سنجش روزانه كلر آزاد باقيمانده
در شبكه هاي لوله كشي آب آشاميدني بر حسب جمعيت
جمعيت تعداد موارد سنجش كلر باقيمانده آزاد
تا 10000 1 تا 2
10000 تا 50000 3 تا 5
50000 تا 100000 6 تا 10
100000 تا 500000 11 تا 15
بيش از 500000 بازاء هر 100000 نفر يك نمونه +15


يادآوري : پايش روزمره كيفيت آب آشاميدني در نقطه مصرف مستلزم اندازه گيري مقدار كلر آزاد باقيمانده ميزان PH كدورت و دما مي باشد .




جدول شماره (7) – حداقل و حداكثر غلظت فلورايد در آب آشاميدني
 
ميانگين ساليانه حداكثر ما هواي روزانه ( درجه سلسيوس ) حداقل مقدار مجاز فلورايد mg/l حد متوسط مقدار فلوئور mg/l حداكثر مقدار مجاز فلوئور mg/l
12-10 1/1 2/1 4/2
6/14-12 1 1/1 2/2
7/17-6/14 9/0 1 2
5/21-7/17 8/0 9/0 8/1
3/26-5/21 7/0 8/0 6/1
5/32-3/26 6/0 7/0 4/1
يادآوري : ميانگين دما براساس ميانگين حداكثرهاي دماي منطقه در 5 سال متوالي مي باشد .


جدول شماره (8) – عوامل متشكله راديواكتيو در آب آشاميدني
 

معيار غربالگيري مواد راديواكتيو در آب آشاميدني برحسب بكرل در ليتر
اشعه آلفا 1/0
ذرات بتا 1


يادآوري : به منظور هماهنگي نمودن نظام ثبت و گزارش نتايج آزمونهاي كيفي آب در سطح كشور جداول شماره 10 و 11 و 12 تهيه و تنظيم شده است كه استفاده از آنها در جهت پردازش داده ها ،‌تجزيه و تحليل نتايج ،‌ تهيه آمار كنترل كيفي و بهره گيري از اين اطلاعات در برنامه ريزيهاي كشوري ، سودمند مي شود .


 
جدول شماره (10) – نتايج آزمونهاي كيفي آب
 
نوع منبع آب موقعيت منبع آب  محل نمونه برداري
تاريخ و ساعت نمونه برداري تاريخ ورود به آزمايشگاه تاريخ انجام آزمون
 
درجه حرارت در زمان نمونه برداري درجه سانتيگراد رنگ پلاتين – كبالت يا T.C.U
PH    
كدورت برحسب N.T.U  
هدايت الكتريكي ميكرومهوس ( ميكروزيمنس ) بر سانتيمتر
كل باقيمانده خشك در 180 سانتي گراد ميلي گرم در ليتر (T.D.S)T.R.D.1800C
كلر آزاد باقيمانده ميلي گرم در ليتر
   
آزمايش آنيونها برحسب ميلي گرم در ليتر ميلي اكيوالان در ليتر روش آزمايش توصيه شده
فلوئورها F-      
كلرورها CL-      
سولفاتها SO4--      
كربناتها CO2--      
بيكربناتها HCO3--      
نيتريتها NO2--      
فسفاتها PO3--      
نيتراتها NO3-      
سيليكاتها SLO3--      
سيانورها

CN

      
 

جمع

     
 
آزمايش كاتيونها برحسب ميلي گرم در ليتر ميلي اكيوالان در ليتر روش آزمايش توصيه شده
كلسيم Ca++      
منيزيم Mg++      
سديم Na+      
پتاسيم K+      
آهن

Fe

      
منگنز

Mn

      
 

جمع

     
                   


جدول شماره (11)
 
آزمايش آنيونها برحسب ميلي گرم در ليتر ميلي اليوالان در ليتر روش آزمون توصيه شده
سختي تام Ca CO3      
سختي قائم Ca CO3      
سختي موقت Ca CO3      
قليائيت Ca CO3      
  جمع      

آزمايش باكتريولوژي عمومي آب


آزمايش بيولوژيكي (اختصاصي)
 
شماره نمونه آب Iron & sulfur bacteria Detection of aotinomycoten Detection of pathogonic bacteria Detection of fungi Nematological examination Identification of phytoplanlton Identification of rootplanlton ملاحظات
                 
                 
                 
                 
                 
 

شماره نمونه آب

 Prsonco –Absonco
(P-A) coliform last		 Total Coliform
M.P.N   /100 ml		 Thermotolarant coliform bacteria
M.P.N   /100 ml		 Resonal strapt 000001
M.P.N   /100 ml		 ملاحظات
           







جدول شماره (12)       آزمايشهاي اختصاصي (1)
 
فلزات سنگين برحسب ميكروگرم در ليتر روش آزمون
توصيه شده
كرم Cr    
كبالت Co    
سوب Pb    
نيكل Ni    
آرسنيك As    
جيوه Hg    
روي Zn    
آلومينيوم Al    
مس cu    

آزمايشهاي اختصاصي (2)
 
آزمايش برحسب ميلي گرم در ليتر روش آزمون
دترجنت (سورفاكتانت آنيوني MBAS    
دترجنت (سورفاكتانت غير يوني) CTAS    
P.C.B.S(1)      
B.O.D.S (2)      
N.B.O.D (3)      
C.O.D (5)      
T.O.C.(6)      
P.A.H(7)      
(R)2 Hg (8)      
D.O.X. OR T.O.X (9)      
Pesticive Residue      
Radioclive materials      
(الف) Gross alpha activity      
(ب) Gross beta activity      

  1) polychlorinated biphenyls
2) biochemical oxygen demand
3) nitrogenous oxygen demand
4) carbonaceos oxygen demand
5) chemical oxygen demand
6) total organic carbon
7) polynuclear arometic hydrocarbons
8) alkyl hercury
9)dissolved organic halogen


2- استاندارد تعداد نمونه برداري ميكربي
 
 
حداقل تعداد نمونه برداري از آب شبكه براي انجام آزمون
باكتري شاخص كليفرم و اشريشیاكلي گرماپاي
 
جمعيت حداقل تعداد نمونه برداري در هر ماه
كمتر از 5000 نفر 1 نمونه
5000 تا 100000 نفر 2 نمونه به ازاي هر 5000 نفر
بيش از 100000 نفر 1 نمونه به ازاي هر 10000 نفر بعلاوه 1


 3- استاندارد تعداد نمونه برداري باكتري هاي هتروتروف (HPC) : 

تعداد نمونه برداري از آب شبكه براي انجام آزمون
شمارش جمعيت ميكربي HPC
 
جمعيت حداقل تعداد نمونه برداري در هر ماه
كمتر از 5000 نفر 3 نمونه
5000 تا 100000 نفر 1 نمونه به ازاي هر 5000 نفر بعلاوه 5
بيش از 100000 نفر 1 نمونه به ازاي هر 10000 نفر بعلاوه 15

توضيح :‌
-         از هر يك از مخازن ذخيره و تامين فشار ،‌ حداقل يك نمونه در هر ماه برداشت شود.
-         در شهرهاي متوسط و بزرگ (رديف دوم و سوم جدول)‌ برنامه نمونه برداري به گونه اي تنظيم شود.
-         كه در هر هفته ، حداقل يك نمونه از شبكه توزيع برداشت شود.
-         حداقل 50 درصد از نمونه هاز از نقاط دور دست شبكه برداشت شود.

4- تواتر نمونه برداري شيميايي (آنيون ها و كاتيون هاي متداول در آب)

در ابتداي شرايط تواتر نمونه برداري از منابع آب به صورت فصلي مي باشد ولي همانگونه كه طي برنامه پايش كيفي منابع آب اعلام شد ، با تحليل روند تغييرات عوامل كيفي آب طي يك دوره 5 ساله تواتر نمونه برداري را مي توان تغيير داد

5- تواتر نمونه برداري فلزات سنگين :

ضروري است حداقل سالي يكبار نمونه برداري از كليه منابع آب به منظور بررسي ، شناسايي و تعيين مقدار فلزات سنگين انجام گيرد (در صورتي كه آزمايشگاه شركت فاقد تجهيزات لازم باشد ، از امكانات ساير بخش ها اعم از دولتي و خصوصي مي توان استفاده نمود). در صورتي كه برخي از فلزات سنگين در محدوده استاندارد ملــي و يا بيشتر از آن باشد ، ‌لازم است نمونه برداري فلزات سنگين ياد شده ،‌همانند ساير آزمونهاي شيميايي (بند 4) با تواتر سه ماهه انجام شود.

6- ساير موارد :

ساير موارد كه در بندهاي 5 گانه فوق دكر نشده است ،‌همچون مواد آلي و سموم شيميايي بر حسب مورد شرايط منطقه و با نظر مدير كنترل كيفي نسبت به نمونه گيري و انجام آزمونهاي مربوطه اقدام خواهد شد.
[1] شير انشعاب شبكه خصوصي : شير برداشت از شبكه عمومي آب آشاميدني در منازل يا اماكن
[2] شير انشعاب عمومي : شير برداشت نصب شده در معابر كه برداشت عموم از آن عمدتاً با ظروف انجام ميگيرد.


 
 
به استناد ماده 5 آيين نامه جلوگيري از آلودگي آب
قوانین و مقررات ایمنی و بهداشت کار
منابع ومآخذ: آيين نامه حفاظت و بهداشت کار موسسه کار وتامين اجتماعي مجموعه قوانين و مقررات حفاظت محيط زيست ايران سازمان حفاظت محيط زيست W.H.O. 1993 "Guidelines for Drinking-Water Quality"
استانداردهاي خروجي فاضلاب ( به استناد ماده 5 آيين نامه جلوگيري از آلودگي آب )(5/9/1373)



مقدمه و تعاريف

ايـن استاندارد به استناد ماده 5 آيين نامه جلوگيري از آلودگي آب و با توجه به ماده (3) همين آيين نامه و با همكاري وزارتخانه هاي بهداشت ، درمان و آموزش پزشـكي ، نيرو ، صنايع ، معادن و فلزات ، كشور و كشاورزي توسط سازمان حفاظت محيط زيست تهيه و تدوين گرديده است.
در اين استاندارد تعاريف و اصطلاحاتي كه به كار رفته اسـت به شرح ذيل مي باشند:

-        آب سطحي : عبارت است از آبهاي فصلي يا دائمي ، درياچه هاي طبيعي يا مصنوعي و تالابها
-        چاه جاذب :‌ عبارت است از حفره يا گودالي كه قابليت جذب داشته و كف آن تا بالاترين سطح ايستابي حداقل 3 متر فاصله داشته باشد.
-      ترانشه جذبي : عبارت است از مجموعه اي از كانال هاي افقي كه فاضلاب به منظور جذب در زمين به آنها تخليه شده و فاصله كف آنها از بالاترين سطح ايستابي حداقل 3 متر باشد.
-        كنارگذر :‌ كانالي است كه فاضلاب را بدون عبور از بخشي از تصفيه خانه يا كل آن به بخش ديگر و يا كانال  خروجي هدايت كند.
-        نمونه مركب : عبارت است از تهيه يك نمونه 24 ساعته از نمونه هايي كه با فواصل زماني حداكثر 4 ساعت تهيه شده اند.

ملاحظات كلي

1-    تخليه فاضلابها ،‌ بايد بر اساس استانداردهايي باشد كه به صورت حداكثر غلظت آلوده كننده ها بيان مي شود و رعايت اين استانداردها تحت نظارت سازمان حفاظت محيط زيست ضروري است.
2-     مسئولين منابع آلوده كننده بايد فاضلابهاي توليدي را با بررسي هاي مهندسي و استفاده از تكنولوژي مناسب و اقتصاي در حد استانداردها تصفيه نمايد.
3-    اندازه گيري غلظت مواد آلوده كننده و مقدار جريان در فاضلابها بايد بلافاصله پس از آخرين واحد تصفيه اي تصفيه خانه و قبل از ورود به محيط انجام گيرد.
4-    اندازه گيري جهت تطبيق با استانداردهاي اعلام شده قبل از تاسيسات تصفيه فاضلاب بايد بر مبناي نمونه مركب صورت گيرد. در سيستم هايي كه تخليه ناپيوسته دارند اندازه گيري در طول زمان تخليه ملاك خواهد بود.
5-    لجن و يا ساير مواد جامد توليد شده در تاسيسات تصفيه فاضلاب قبل از دفع بايستي به صورت مناسب تصفيه شده و تخليه نهايي اين مواد نبايد موجب آلودگي محيط زيست گردد.
6-     فاضلاب تصفيه شده بايد با شرايط يكنواخت و بنحوي وارد آبهاي پذيرنده گردد كه حداكثر اختلاط صورت گيرد.
7-     فاضلاب خروجي نبايستي داراي بوي نامطبوع بوده و حاوي كف و اجسام شناور باشد.
8-     رنگ و كدورت فاضلاب خروجي نبايد ظواهر طبيعي آبهاي پذيرنده و محل تخليه را به طور محسوس تغيير دهد.
9-    روشهاي سنجش پارامترهاي آلوده كننده بر مبناي روشهاي ذكر شده در كتاب : Standard Methods for the examination of water and waste water خواهد بود.
10- استفاده از سيستم سپتيك تانك و ايمهوف تانك با بكارگيري چاه ها و يا ترانشه هاي جذبي در مناطقي كه فاصله كف چاه يا ترانشه از سطح آبهاي زيرزميني كمتر از 3 متر مي باشد ممنوع است.
11-  ضمن رعايت استانداردهاي مربوطه خروجي فاضلابها نبايد كيفيت آب را براي استفاده هاي منظور شده تغيير دهد.
12-  رقيق كردن فاضلاب تصفيه شده يا خام به منظور رسانيدن غلظت مواد آلوده كننده تا حد استانداردهاي اعلام شده قابل قبول نمي باشد.
13-  استفاده از روشهاي تبخير فاضلاب با كسب موافقت سازمان محيط زيست مجاز است.
14- استفاده از كنارگذر ممنوع است ، كنارگذر هايي كه صرفاً جهت رفع اشكال واحدهاي تصفيه اي بكار رفته و يا در زمان جمع آوري توأم فاضلاب شهري و آب باران مود استفاده قرار مي گيرند مجاز است.
15- تأسيسات تصفيه فاضلاب بايستي به گونه اي طراحي ، احداث و بهره برداري گردد تا پيش بيني هاي لازم جهت به حداقل رسانيدن آلودگي در مواقع اضطراري از قبيل شرايط آب و هوائي نامناسب ، قطع برق ،‌نارسائي تجهيزات مكانيكي و… فراهم گردد.
16-  آن دسته از فاضلابهاي صنعتي كه آلودگي آنها بيش از اين استانداردها نباشد مي تواند فاضلاب خود را با كسب موافقت سازمان بدون تصفيه دفع نمايند.

 

 

جدول استاندارد خروجي فاضلاب ها

شماره مواد آلوده كننده تخليه آبهاي سطحي mg/L تخليه به چاه جاذب
mg/L		 مصارف كشاورزي و آبياري mg/L
1           نقره Ag 1 1/0 1/0
2           آلومينيم Al 5 5 5
3           آرسنيك As 1/0 1/0 1/0
4           بر B 2 1 1
5           باريم Ba 5 1 1
6           بريليوم Be 1/0 1 5/0
7           كلسيم Ca 75 - -
8           كادميم cd 1/0 1/0 05/0
9           كلر آزاد Cl 1 1 2/0
10       كلرايد cl- 600 (تبصره 1) 600 (تبصره2) 600
11       فرم آلدئيد CH2O 1 1 1
12       فنل C6H5OH 1 ناچيز 1
13       سيانور CN 5/0 1/0 1/0
14       كبالت Co 1 1 5%
15       كرم Cr+6 5/0 1 1
16       كرم Cr+3 2 2 2
17       مس Cu 1 1 2/0
18       فلورايد F 5/2 2 2
19       آهن Fe 3 3 3
20       جيوه Hg ناچيز ناچيز ناچيز
21       ليتيم Li 5/2 5/2 5/2
22       منيزيم Mg 100 100 100
23       منگنز Mn 1 1 1
24       موليبدن Mo 01/0 01/0 01/0
25       نيكل Ni 2 2 2
26       آمونيوم برحسب NH4 5/2 1 -
27       نيتريت برحسب NO2 10 10 -
28       نيترات بر حسب NO3 50 10 -
شماره مواد آلوده كننده تخليه آبهاي سطحي mg/L تخليه به چاه جاذب
mg/L		 مصارف كشاورزي و آبياري mg/L
29       فسفات بر حسب فسفر   6 6 -
30       سرب Pb 1 1 1
31       سلنيم Se 1 1/0 1/0
32       سولفيد SH2 3 3 3
33       سولفيت SO3 1 1 1
34       سولفات SO4 400 (تبصره 1) 400 (تبصره2) 500
35       واناديم V 1/0 1/0 1/0
36       روي Zn 2 2 2
37       چربي روغن   10 10 10
38       دترجنت ABS 5/1 5/0 5/0
39       بي.او.دي (تبصره3) BOD5 30 (لحظه اي 50) 30 (لحظه اي50) 100
40       سي.او.(تبصره3) COD 60 (لحظه اي 100) 60 (لحظه اي 100) 200
41       اكسيرژن محلول (حداقل) Do 2 - 2
42       مجموع مواد جامد محلول TDS (تبصره 1) (تبصره 2) -
43       مجموع مواد جامد معلق TSS 40 (لحظه اي 60) - 100
44       مواد قابل ته نشيني SS 0    
45       پ ـ هاش (حدود) PH 5/8-5/6 9-5 5/8-6
46       مواد راديو اكتيو   0 0 0
47       كدورت (واحد كدورت)   50 - 50
48       رنگ (واحد رنگ)   75 75 75
49       درجه حرارت T (تبصره4) - -
شماره مواد آلوده كننده تخليه آبهاي سطحي mg/L تخليه به چاه جاذب
mg/L		 مصارف كشاورزي و آبياري mg/L
50       كليفرم گوارشي (تعداد در 100 ميلي گرم)   400 400 400
51       كل كليفرم (تعداد در 100 ميلي گرم) MPN 1000 1000 1000
52       تخم انگل   - - (تبصره 5)


تبصره 1 : تخليه با غلظت بيش از ميزان مشخص شده در جدول در صورتي مجاز خواهد بود كه پساب خروجي ، ‌غلظت كلرايد ، سولفات و مواد محلول منبع پذيرنده را در شعاع 200 متري بيش از ده درصد افزايش ندهد.
تبصره 2 : تخليه با غلظت بيش از ميزان مشخص شده در جدول در صورتي مجاز خواهد بود كه افزايش كلرايد ، سولفات و مواد محلول پساب خروجي نسبت به آب مصرفي بيش از ده درصد نباشد.
تبصره 3 :‌ صنايع موجود مجاز خواهند بود BOD5 و COD را حداقل 90 درصد كاهش دهند.
تبصره 4 : درجه حرارت بايد به ميزاني باشد كه بيش از 3 درجه سانتيگراد در شعاع 200 متري محل ورود آن ، ‌درجه حرارت منبع پذيرنده را افزايش يا كاهش ندهد.
تبصره 5 : تعداد تخم انگل (نماتد) در فاضلاب تصفيه شده شهري ، در صورت استفاده از آن جهت آبياري محصولاتي كه به صورت خام مورد مصرف قرار مي گيرد نبايد بيش از يك عدد در ليتر باشد.
مصوبه شماره 30531/ت
هيأت وزيران
قوانین و مقررات ایمنی و بهداشت کار
منابع ومآخذ: آيين نامه حفاظت و بهداشت کار موسسه کار وتامين اجتماعي مجموعه قوانين و مقررات حفاظت محيط زيست ايران سازمان حفاظت محيط زيست W.H.O. 1993 "Guidelines for Drinking-Water Quality"

ماده 1 :‌ تعاريف :

الف : بهداشت محيط :‌ بهداشت محيط عبارت است از كنترل عواملي از محيط زندگي به گونه اي که روي سلامت جسمي ، رواني و اجتماعي انسان تأثير مي گذارند.
ب :‌ آب آشاميدني : آب آشاميدني ، آب گوارايي است كه عوامل فيزيكي ، شيميايي و بيولوژيكي آن در حد استاندارداي مصوب باشد و مصرف آن عارضه سويي در كوتاه مدت يا دراز مدت در انسان ايجاد نكند.
پ : ‌آلودگي آب آشاميدني : آلودگي آب آشاميدني عبارت است از تغيير خواص فيزيكي ، شيميايي و بيولوژيكي آب به گونه اي كه آن را براي مصرف انسان زيان آور سازد.
ت :‌ كنترل بهداشتي :‌ منظور از كنترل بهداشتي ، بازديد و بررسي وضعيت بهداشتي مراكز مشمول اين آيين نامه به منظور اعمال ضوابط بهداشت محيطي مي باشد.

ماده 2 : آلوده كردن آب آشاميدني عمومي ممنوع است و با متخلفان مطابق مقررات رفتار خواهد شد. وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي به منظور حفظ سلامت و بهداشت مردم مكلف است كيفيت آب آشاميدني عمومي از نقطه آبگيري تا مصرف را از نظر بهداشتي تحت نظارت مستمر قرار دهد.

تبصره1 : سازمانها و مؤسسه هاي دولتي و خصوصي تامين كننده آب آشاميدني عمومي ، موظف به رعايت همه ضوابط و معيارهاي بهداشتي اعلام شده توسط وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي بوده ، بايد همه اطلاعات لازم براي بررسي مورد يا موارد و تسهيلات بازديد از تأسيسات را در اختيار وزارت قرار دهند.
1-    اتخاذ تصميم راجع به خارج نمودن بعضي از منابع تامين آب آشاميدني از سرويس كه بر اساس گزارش اداره كل بهداشت محيط ، آلوده شده اند ، اعم از چاه ها ، چشمه ها و قناتها .
2-    اتخاذ تدابير لازم جهت حفاظت از منابع آب آشاميدني موجود بر اساس دستورالعملهايي كه توسط دستگاه هاي ذي ربط پيشنهاد مي شود و به تصويب كميته مي رسد.
3-     اتخاذ تدابير لازم به منظور حفظ حريم مناطقي كه در آينده براي تامين آب شهرها از طريق دستگاه هاي ذي ربط پيشنهاد مي شود.
4-     اتخاذ تصميم در رابطه با بحرانهاي ناشي از آلودگي منابع آب و چگونگي مقابله با آنها

تبصره : در ابتدا ، اداره كل بهداشت محيط موظف است نواقصي را كه موجب آلودگي منابع آب مي گردد به دستگاه ذي‌ربط اعلام كند تا راساً نسبت به رفع آن اقدام نمايد. در صورتي كه امكانات دستگاه ها براي رفع نواقص كفايت ننمايد ، مراتب در كميته ياد شده مطرح خواهد شد.
مصوبه شماره 18241/ت
هيأت وزيران
قوانین و مقررات ایمنی و بهداشت کار
منابع ومآخذ: آيين نامه حفاظت و بهداشت کار موسسه کار وتامين اجتماعي مجموعه قوانين و مقررات حفاظت محيط زيست ايران سازمان حفاظت محيط زيست W.H.O. 1993 "Guidelines for Drinking-Water Quality"
آئين نامه جلوگيري از آلودگي آب (مصوبه شماره 18241/ت 71 هـ مورخه 16/3/1373 هيأت وزيران)


ماده 1 : عبارات و اصلاحاتي كه در اين آيين نامه به كار رفته داراي معاني زير مي باشد :

1-     سازمان : سازمان حفاظت محيط زيست
2-     شوراي عالي : شوراي عالي حفاظت محيط زيست
3-    آلودگي آب :‌ تغيير مواد محلول يا معلق يا تغيير درجه حرارت و ديگر خواص فيزيكي و شيميايي و بيولوژيكي آب در حدي كه آن را براي مصرفي كه براي آن مقرر است مضر يا غير مفيد سازد.
4-     مواد آلوده كننده آب (آلوده كننده) :‌ هر نوع مواد يا عوامل فيزيكي و شيميايي بيولوژيك كه باعث آلودگي آب گرديده يا به آلودگي آن بيافزايد.
5-    منابع مولد آلودگي آب (منابع آلوده كننده) :  هرگونه منبعي كه فعاليت يا بهره برداري از آن موجب آلودگي آب مي شود كه شامل منابع صنعتي ، معدني ،‌كشاورزي و دامداري ، شهري و خانگي ، خدماتي و درماني و متفرقه مي باشد.
6-    فاضلاب : هر نوع ماده مايع زائد حاصل از فعاليت هاي صنعتي يا كشاورزي و دامداري يا شهري ، بيمارستاني و آزمايشگاهي و خانگي كه به آب يا خاك تخليه گردد.
7-   مواد زائد جامد : هرگونه ماده جامدي كه عرفاً زائد محسوب مي شود مانند زباله ، خاكروبه ، ‌خاكستر ، ‌جسد حيوانات ، ضايعات مراكز شهري و صنعتي و زوايد حاصل از تصفيه ، ‌اعم از شيميائي و بيولوژيك و همچنين فضولات انساني و حيواني و مواد زايد بيمارستانها و غيره .
8-    آبهاي پذيرنده : كليه آبهاي سطحي و زيرزميني از جمله قنوات ، چاه ها و سفره آبهاي زيرزميني و چشمه ها و نيز درياها ،‌درياچه ها ، رودخانه ها و نهرها و تالابها و آبگيرها و بركه ها كه فاضلاب و مواد زائد جامد به آنها تخليه شده يا در آنها نفوذ مي كند.
9-     آبهاي ايران : كليه آبهاي داخلي و ساحلي و درياي سرزميني كه تحت حاكميت دولت جمهوري اسلامي ايران قرار دارد.
10-   رقيق كردن : كاهش غلظت مواد آلوده كننده در فاضلاب از طريق اختلاط يا آب پذيرنده
11-  وسايل و روشهاي مناسب :‌ مناسب ترين وسايل يا روشهايي كه استفاده آن با توجه به شرايط محلي ، درجه پيشرفت و امكانات علمي و فني و هزينه هاي مربوط ،‌رفع يا كاهش مؤثر آلوده كننده ها را امكانپذير مي سازد.
12-  ميزان و معيار (استاندارد) : حدود مجاز و مشخصات ويژه اي كه با توجه به اصول حفاظت و بهسازي محيط زيست براي آلوده كننده ها و جلوگيري از آلودگي آب تعيين مي شود.
13-    مسئول : شخص حقيقي كه اداره يا تصدي منابع مواد آلودگي از قبيل كارخانجات ، كارگاه ها و ساير تأسيسات صنعتي را خواه براي خود ، خواه به نمايندگي از طرف شخص يا اشخاص حقيقي و حقوقي ديگر به عهده داشته يا شخصاً به طرق مختلف عامل ايجاد آلودگي است.
14-    مواد زائد سمي و خطرناك : هر نوع ماده زايد آلوده كننده يا تركيبي از مواد و ضايعاتي كه داراي قدرت صدمه و آسيب زياد به سلامت انسان يا ساير موجودات زنده يا گياهان بوده يا بر اثر تماس و تكرار داراي عوارض سوء در آنها باشد و قابليت آلوده ساختن آب را دارد.

ماده 2 : اقدام به هر عملي كه موجبات آلودگي آب را فراهم نمايد ممنوع است.
ماده 3 : سازمان با همكاري وزارتخانه هاي نيرو ، كشاورزي ، جهاد سازندگي ، بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي و ساير وزارتخانه ها و سازمانهاي ذي ربط حسب مورد نسبت به بررسي و شناسايي كيفيت آبهاي ايران از لحاظ آلودگي اقدام خواهند نمود.

تبصره 1 : وزارت بهداشت،‌درمان و آموزش پزشكي در مورد آبهاي مشروب از مرحله آبگير طبق قوانين و مقررات خود عمل مي نمايد.

ماده 4 : سازمان موظف است نسبت به شناسايي منابع مختلف مولد آلودگي آب به طريق مقتضي اقدام نمايد. مسئولين موظفند اطلاعات و مدارك مورد نیاز را در صورت درخواست در اختيار سازمان قرار دهند.
ماده 5 : استانداردهاي مربوط به آلودگي آب با ذكر روشهاي سنجش و ساير مقررات مربوط توسط سازمان و با همكاري وزارتخانه ها و مؤسسات مذكور در ماده (3) اين آيين نامه تهيه و به مورد اجراء گذارده مي شود.

تبصره : در مورد مقررات مربوط به تخليه هر نوع فاضلاب به شبكه عمومي فاضلاب شهر و جمع آوري ، نگهداري و حمل و دفع مواد زايد جامد كميسيون دائمي متشكل از نمايندگان تام الاختيار وزارتخانه هاي نيرو ، بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي ، كشور ، صنايع ، معادن و فلزات و سازمان حفاظت محيط زيست و ساير سازمانهاي مسئول آب و فاضلاب شهري در وزارت كشور تشكيل و تصميمات اتخاذ شده به مرحله اجراء گذارده خواهد شد.
تبصره : در مورد شهرك ها و مجتمع هاي صنعتي كه داراي سيستم فاضلاب عمومي هستند از فاضلاب عمومي شهرك ها و مجتمع هاي صنعتي و غير صنعتي نمونه برداري شده و اقدامات لازم براي رفع آلودگي با مسئوليت شركت و مجتمع به عمل خواهد آمد . در مواردي كه واحدهاي مستقر در اين شهرك ها و مجتمع ها فاضلاب صنعتي حاوي مواد مسموم فلزات سنگين داشته باشند و از طريق سيستم فاضلاب عمومي قابل كنترل نباشد بنا به تشخيص سازمان حفاظت محيط زيست واحد مزبور موظف به ايجاد تصفيه خواهد بود.

ماده 6 : تخليه و پخش فاضلاب يا هر نوع ماده آلوده كننده از منابع متفرقه به آبهاي پذيرنده به ميزان بيش از حد استاندارد ممنوع است. انواع  طبقه بندي منابع آلوده كننده و متفرقه توسط سازمان و با همكاري وزارتخانه ها و مؤسسات ذي ربط تعيين خواهد شد.
قوانین و مقررات ایمنی و بهداشت کار
منابع ومآخذ: آيين نامه حفاظت و بهداشت کار موسسه کار وتامين اجتماعي مجموعه قوانين و مقررات حفاظت محيط زيست ايران سازمان حفاظت محيط زيست W.H.O. 1993 "Guidelines for Drinking-Water Quality"
ماده 1 : تعاريف

1- صدا يا صوت عبارت است از امواج طولي كه از ارتعاش سريع اجسام و مواد اعم از جامد ، مايع و گاز توليد مي شود.
2- آلودگي صوتي عبارت است از پخش و انتشار هرگونه صوت و صدا و ارتعاش بيش از حد مجاز و مقرر در فضاي باز (غيرسرپوشيده)
3- حد مجاز آلودگي صوتي كه استاندارد آلودگي صوتي هم ناميده مي شود ، عبارت است از ميزان و مشخصات ويژه اي كه با توجه به اصول حفاظت محيط زيست و بر مبناي واحد اندازه گيري صدا براي منابع مولد آلودگي صوتي و فضاي مورد انتشار و محيط هاي مختلف تعيين مي شود.
4- واحد اندازه گيري شدت صدا يا صورت ‹‹ دسي بل ›› مي باشد. كه در شبكه وزني (A) اندازه گيري مي گردد.
5- عامل آلودگي صوتي كه به اختصار عامل آلودگي نيز ناميده مي شود ،‌عبارت است از هر شخص حقيقي كه اداره يا تصدي منابع ثابت و هدايت منابع سيار مولد آلودگي حقوقي ديگر بر عهده داشته و يا شخصاً به طرق مختلف عامل ايجاد آلودگي است.
6- منابع و كانونهاي آلودگي صوتي كه به اختصار منابع آوده كننده ناميده مي شود ، عبارتند از :
ب : كارخانه ها و كارگاه ها
ج : وسايل نقليه موتوري اعم از هوايي ، دريايي ، زميني و زير زميني

تبصره : ‌روشهاي سنجش ميزان آلودگي صوتي و شرايط ارائه نتايج مربوط توسط سازمان تعيين و بنا به مورد به عاملين اعلام خواهد شد.
شماره 27248/ت 22555ه
هیات وزیران
قوانین و مقررات ایمنی و بهداشت کار
منابع ومآخذ: آيين نامه حفاظت و بهداشت کار موسسه کار وتامين اجتماعي مجموعه قوانين و مقررات حفاظت محيط زيست ايران سازمان حفاظت محيط زيست W.H.O. 1993 "Guidelines for Drinking-Water Quality"
آیین نامه اجرایی قانون نحوه جلوگيري از آلـودگي هوا 
( شماره 27248/ت 22555هـ مورخه 28/6/1379 هيأت وزيران )
(به اسـتناد ماده 35 مصوب 1374)


فصل اول :‌كليات


ماده 1 : عبارات و اصطلاحاتي كه در اين آيين نامه به كار رفته است ، به شرح زير تعريف مي شوند :
الف ـ قانون :  قانون نحوه جلوگيري از آلودگي هوا مصوب 3/2/1374 مجلس شوراي اسلامي
ب : سازمان : سازمان حفاظت محيط زيست
پ : مواد آلوده كننده هوا : هر نوع ماده گازي ، بخار ، مايع ، جامد و يا مجموعه تركيبي از آنها كه در هواي آزاد پخش و باعث آلودگي هوا و يا موجب تشديد آلودگي آن شود و يا ايجاد بوهاي نامطبوع نمايد از قبيل دود ، دوده ، ذرات معلق ، اكسيدهاي گوگرد ،‌اكسيدهاي ازت ،‌ منواكسيد كربن ، اكسيد كننده ها ، ‌هيدروكربنها، اسيدها ، آمونياك و نظاير آن .
ت : گواهينامه هاي مخصوص :‌ تائيديه كتبي مراكز معاينه مبني بر رعايت حد مجاز آلودگي توسط وسايل نقليه موتوري كه به صورت برچسب صادر و بر روي وسايل نقليه مذكور الصاق مي شود. اين گواهينامه مي تواند علاوه بر رعايت حد مجاز آلودگي ، رعايت ضوابط ايمني را در بر داشته باشد.
ث : آلوده كننده :‌ هر شخص حقيقي كه اداره يا تصدي منابع مولد آلودگي را خواه براي خود ، خواه به نمايندگي از طرف شخص يا اشخاص حقيقي و حقوقي ديگر بر عهده داشته و يا شخصاً و به طريق مختلف عامل ايجاد آلودگي باشد.

ماده 2 : منابع آلوده كننده هوا غيراز كارخانه ها و كارگاه هاي موضوع آيين نامه اجرايي فصل سوم قانون به شرح زير طبقه بندي مي شوند :
الف : وسايل نقليه موتوري : هر نوع وسيله اي كه با موتورهاي درونسوز حركت مي كند و براي حمل و نقل مورد استفاده قرار مي گيرد و در صورت به كار انداختن منشأ ايجاد يك يا چند ماده آلوده كننده مي گردد.
ب : منابع تجاري ، خانگي و منابع متفرقه :
منابع تجاري به محلهاي مشخصي اطلاق مي شود كه براي انجام فعاليتهاي مختلف تجاري و خدماتي و نگهداري و عرضه توليدات و كالا و خدمات مورد استفاده قرار مي گيرد و بدون اينكه محدود به موارد زير گردد ، بر حسب نوع فعاليت خدماتي و يا تجاري شامل گروه هاي زير مي گردد :
گروه سوم :‌ بيمارستانها ، مراكز درماني و بهداشتي ، آزمايشگاه ها و امثال اينها
قوانین و مقررات ایمنی و بهداشت کار
منابع ومآخذ: آيين نامه حفاظت و بهداشت کار موسسه کار وتامين اجتماعي مجموعه قوانين و مقررات حفاظت محيط زيست ايران سازمان حفاظت محيط زيست W.H.O. 1993 "Guidelines for Drinking-Water Quality"
تعاريف :


بشكه مخلوط كننده :

بشكه مخلوط كننده عبارت از استوانه گردنده اي كه بطور مكانيكي مواد مختلف را باهم مخلوط كند.

مقررات كلي :

ماده 1 : در كليه مواردي كه كار ماشين هاي مخلوط كننده توام با متصاعد شدن غبار دود گاز يا بخار مضر باشد عمل اختلاط در فضاهاي بسته بايد به قسمي انجام گردد كه غبار و گاز و بخار ايجاد شده را به خارج از محيط كار هدايت كند.

ماده 2 : کارگران مشغول با اینگونه ماشین آلات بایستی از ماسک و لباس کار مناسب استفاده نمایند.